Перевод: с греческого на все языки

со всех языков на греческий

Со всех языков на:
Греческий
С греческого на:
Все языки
Английский
Немецкий
Русский

εἰς τὸν οἶκον

Толкование Перевод

1 εἰς

εἰς prep. w. acc. (Hom.+; s. the lit. under ἀνά, beg., also ATheimer, Die Präp. εἰς, ἐν, ἐκ im NT: Progr. z. 24. u. 29. Jahresbericht des niederösterr. Landes-Real-u. Obergymnasiums Horn 1896; 1901; AOepke, TW II 418–32), indicating motion into a thing or into its immediate vicinity or relation to something.

① extension involving a goal or place, into, in, toward, to

ⓐ into, toward, to after verbs of going, or those that include motion toward a place (also after subst. as ἄφιξις Tat. 37, 1 or πορεία 38, 1); so after ἄγω, ἀκολουθέω, ἀναβαίνω, ἀνάγω, ἀναχωρέω, ἀνέρχομαι, ἄπειμι, ἀπέρχομαι, ἀποδημέω, ἀποπλέω, γίνομαι δεῦρο, διαβαίνω, διαπεράω, διασῴζω, διέρχομαι, διώκω, εἰσάγω, εἴσειμι, εἰσέρχομαι, εἰσπορεύομαι, ἐκπηδάω, ἐκπλέω, ἐκπορεύομαι, ἐμβαίνω, ἐμβάλλω, ἐνδύνω, ἐξέρχομαι, ἐπανάγω, ἐπιβαίνω, ἐπιστρέφω, ἔρχομαι (s. Goodsp., Probs. 56f), εὐθυδρομέω, ἥκω, καθίζω, καταβαίνω (s. Goodsp., Probs. 52–54), κατάγομαι, καταντάω, καταπλέω, καταφεύγω, κατέρχομαι, μεταβαίνω, ὁρμάω, παραβάλλω, παραγίνομαι, πέτομαι, πλέω, πορείαν ποιοῦμαι, πορεύομαι, προάγω, συμβάλλω, συνάγομαι, συναναβαίνω, συνέρχομαι, ὑπάγω, ὑποστρέφω, ὑποχωρέω, φεύγω, χωρέω; s. these entries.

α. extension toward, in the direction of, a specific place to be reached. Hence w. nouns that denote an accessible place εἰς τὸν οἶκον into the house Mt 9:7; synagogue Ac 17:10; heaven Lk 2:15; abyss 8:31. φεύγειν εἰς τὰ ὄρη Mk 13:14. W. names of places and countries to Spain Ro 15:24, 28. εἰς Ἰερουσαλήμ vs. 25 al. Also on, in εἰς (τὰς) ὁδούς Lk 14:23; Mt 10:5, 10; εἰς ὁδόν Mk 6:8; 10:17. εἰς ἀγρόν 16:12. In another sense ἀναβαίνει εἰς τὸ ὄρος 3:13; Mt 15:29.—In the vicinity of, near, to (Jos., Vi. 115 εἰς τ. κώμην) εἰς (τὴν) θάλασσαν Mk 7:31; 3:7 v.l.; Mt 17:27. εἰς πόλιν (Hdt. 2, 169; 4, 200, 1; Diod S 15, 32, 2 παραγενόμενος εἰς πόλιν) J 4:5; cp. vs. 28. εἰς τό μνημεῖον 11:31, 38; 20:1, 3f (cp. vs. 6). ἐγγίζειν εἰς (Tob 11:1) Mt 21:1; Mk 11:1; Lk 18:35; 19:29. εἰς τοὺς φραγμούς to the hedges 14:23. κλίνειν τὸ πρόσωπον εἰς τ. γῆν toward the ground 24:5.

β. with focus on the area within the point reached. After verbs of sending, moving, etc., which result in movement or include a movement of the body to, into, among εἰς τὴν πόλιν into the city Mt 26:18 al.; boat Mt 8:23; J 6:17; world J 1:9; εἰς τ. ναόν 2 Th 2:4; εἰς (τὸ) μέσον (Sir 27:12; cp. 48:17): ἔστη εἰς τὸ μέσον (X., Cyr. 4, 1, 1), he (came and) stood among them J 20:19, 26; cp. Mk 14:60; Lk 6:8, also ἔγειρε εἰς τὸ μ. get up and come here Mk 3:3.—δέχεσθαι εἰς τὰς ἀγκάλας take in (into) one’s arms Lk 2:28 (cp. Jos., Ant. 8, 28).

γ. of movement directed at a surface of an area on, in: of striking (PRyl 145, 13f [38 A.D.] ἔδωκεν πληγὰς πλείους εἰς πᾶν μέρος τοῦ σώματος=gave many blows all over his body; cp. PTebt 39, 32) τύπτειν εἰς τ. κεφαλήν on the head Mt 27:30 (cp. Arrian, Anab. 2, 26, 4 ἐμβάλλειν εἰς τ. κεφαλήν). ῥαπίζειν εἰς τὴν σιαγόνα on the cheek 5:39.—εἰς τ. ὄμματα Mk 8:23; εἰς τ. ὁδόν 11:8; ἀναπίπτειν εἰς τ. ἔσχατον τόπον sit in the lowest place Lk 14:10; cp. vs. 8. εἰς τὴν χεῖρα, τοὺς πόδας on his hand, his feet Lk 15:22.

δ. of a position within a certain area be at, be in, be on εἰς is freq. used where ἐν would be expected (s. 1bβ below; for Mark usage s. JO’Rourke, JBL 85, ’66, 349–51)—(Hdt. 7, 239, 1; Diod S 13, 101, 3; 20, 30, 2; Vett. Val. index III p. 394b; PTebt 38, 14 [113 B.C.] εἰς ὸ̔ν ἐνοικεῖ … οἶκον; POxy 294, 6 [22 A.D.]; 929, 12; BGU 385, 5; 423, 7; Kaibel 134; LXX. Cp. GHatzidakis, Einl. in die neugr. Gramm. 1892, 210f; Mlt. 62f, 234f; Rob. 592f; Rdm.² 14; 140; B-D-F §205; EOldenburger, De Or. Sib. Elocutione, diss. Rostock 1903, 26ff) εἰς τ. κοίτην εἶναι Lk 11:7. εἰς τὴν οἰκίαν Mk 10:10. οἱ εἰς τ. οἶκόν μου (ὄντες) Lk 9:61. οἱ εἰς μακρὰν (ὄντες) Ac 2:39. καθημένου εἰς τὸ ὄρος Mk 13:3 (cp. Musonius 43, 18 H. καθῆσθαι εἰς Σινώπην). ὁ εἰς τὸν ἀγρὸν (ὤν) he who is in the field 13:16. γίνεσθαι εἰς τὴν Καφαρναούμ happen in Capernaum Lk 4:23. εἰς συναγωγὰς δαρήσεσθε you will be beaten in the synagogues Mk 13:9. εὑρέθη εἰς Ἄζωτον he found himself in A. Ac 8:40 (cp. Esth 1:5 τοῖς ἔθνεσιν τοῖς εὑρεθεῖσιν εἰς τ. πόλιν; Gen 37:17). ἀποθανεῖν εἰς Ἰερ. Ac 21:13 (cp. Aelian, VH 7, 8 Ἡφαιστίων εἰς Ἐκβάτανα ἀπέθανε). κατοικεῖν εἰς Ἰερ. Ac 2:5; cp. Mt 2:23; 4:13; Ac 7:4; Hb 11:9 (cp. Thu. 2, 102, 6; X., An. 1, 2, 24; Num 35:33; 2 Ch 19:4). χάριν, εἰς ἣν στῆτε the favor in which you stand 1 Pt 5:12. ἔχειν βιβλίον εἰς τὰς χεῖρας have a book in one’s hands Hv 1, 2, 2. πηλὸς γάρ ἐσμεν εἰς την χεῖρα τοῦ τεχνίτου for we are clay in the hand of the artisan. εἰς ταύτην τὴν πόλιν in this city 2, 4, 3 al.—εἰς=at or on (BGU 845, 20f; τραπέζας … εἰς ἃς ἤσθιον οἱ πτωχοί TestJob 25:5) ὁ ὢν εἰς τ. κόλπον τ. πατρός who leans on the breast (or reclines in the lap) of the Father (=who is on intimate terms w. the Father, s. κόλπος) J 1:18. In AcPlCor 2:35 the prepositions εἰς and ἐν appear to be carefully distinguished: τὰ δεσμὰ εἰς τὰς χείρας ἔχω … καὶ τὰ στίγματα ἐν τῷ σώματί μου.

ε. of presence in an area determined by other objects, esp. after verbs of sending, moving, etc. including ἀπολύω, ἀποστέλλω, βάλλω, βαπτίζω, δέχομαι, δίδωμι, ἐγκεντρίζω, ἐκβάλλω, ἐκπέμπω, ἐκχέω, ἐμβάπτω, ἐξαποστέλλω, καθίημι, μεταπέμπομαι, παρακύπτω, πέμπω, χαλάω; s. these entries. ἐμπίπτειν εἰς τοὺς λῃστάς fall among robbers Lk 10:36. εἰς τὰς ἀκάνθας among the thorns Mk 4:7; εἰς τ. λαόν Ac 4:17 et al., where the transl. depends on the verb in question. πνεύματος ἁγίου … ἀποσταλέντος εἰς αὐτήν (Μαρίαν) sent into her AcPlCor 2:5; cp. 2:10 ἔπεμψεν εἰς τοὺς προφήτας into the prophets; 2:14 κατέπεμψε … εἰς Μαρίαν.—ἔστη εἰς τὸ κριτήριον she stood before the tribunal GJs 15:2 (difft. J 20:19, 26, s. 1aβ).

ⓑ of direction toward something without ref. to bodily motion.

α. w. verbs of looking (fr. Od. 10, 37; Il. 3, 364; LXX) ἀναβλέπειν εἴς τι look up toward someth. (2 Macc 7:28; Sus 35 Theod.) Mk 6:41; Lk 9:16; Ac 22:13; cp. ἀτενίζω, βλέπω, ἐμβλέπω, ὁράω (Just., D. 112, 1).—ἐπαίρειν τοὺς ὀφθαλμοὺς εἴς τινα raise one’s eyes toward someone Lk 6:20.

β. after verbs of saying, teaching, proclaiming, preaching, etc. (Trag.; Hdt. 8:26, 3; Thu. 1, 72, 2; 5, 45, 1 and many later wr., incl. LXX) λαλεῖν εἰς τ. κόσμον say to the world J 8:26. τὸ εὐαγγέλιον εἰς ὅλον τ. κόσμον the gospel in the whole world Mk 14:9. εἰς πάντα τὰ ἔθνη 13:10; Lk 24:47. εἰς ὑμᾶς 1 Th 2:9. εὐαγγελίζεσθαι εἴς τινα 2 Cor 10:16; 1 Pt 1:25; γνωρίζειν Ro 16:26. ἀπαγγέλλειν τι εἴς τινα Mk 5:14; Lk 8:34. διαμαρτύρεσθαι εἰς Ἰερουσαλήμ, μαρτυρεῖν εἰς Ῥώμην bear witness in Jerusalem, Rome Ac 23:11. ἵνα εἰς Νινευὴ μὴ κηρύξῃ AcPlCor 2:29. In these and similar cases εἰς approaches ἐν in mng.; s. 1aδ.

γ. The same is true of βαπτίζεσθαι εἰς τὸν Ἰορδάνην Mk 1:9 and νίπτεσθαι εἰς τὴν κολυμβήθραν J 9:7; these expr. look like exx. of the interchange of εἰς and ἐν, but were orig. formed on the analogy of X., Cyr. 1, 3, 5 ἀποκαθαίρει τὴν χεῖρα εἰς τὰ χειρόμακτρα= lit. ‘into the towels’; cp. Epict. 3, 22, 71 ἵνʼ αὐτὸ (sc. τὸ παιδίον) λούσῃ εἰς σκάφην; Alciphron, Ep. 3, 7, 1; Athen. 10, 438e.

② extension in time, to, until, on

ⓐ w. indication of specific time

α. up to which someth. continues εἰς τέλος to the end (Epict. 1, 7, 17) Mt 10:22; 24:13; Mk 13:13. εἰς ἐκείνην τὴν ἡμέραν until that day 2 Ti 1:12 (Ath. 2, 1 εἰς … τὴν σήμερον ἡμέραν). εἰς ἡμέραν Χριστοῦ Phil 1:10. εἰς Χριστόν until the coming of the Messiah Gal 3:24.

β. for or on which someth. happens μεριμνᾶν εἰς τὴν αὔριον be anxious for tomorrow Mt 6:34; cp. Hs 6, 5, 3; εἰς τὸ μέλλον for the future 1 Ti 6:19. εἰς τὸ μεταξὺ σάββατον on the next Sabbath Ac 13:42. εἰς ἡμέραν (UPZ 66, 5 [153 B.C.]) for the day Phil 2:16; cp. Eph 4:30; Rv 9:15.

γ. at which someth. takes place (Appian, Mithrid. 74 §321 ἐς ἑσπέραν=in the evening; Epict. 4, 10, 31 αὔριον ἢ εἰς τὴν τρίτην; En 1:1 οἵτινες ἔσονται εἰς ἡμέραν ἀνάγκης) εἰς τὸν καιρὸν αὐτῶν in their time Lk 1:20; εἰς τὸ μέλλον in the future 13:9. εἰς τέλος in the end, finally (Hdt. 3, 403; Gen 46:4; Ps.-Clem., Hom. 18, 2) 18:5 (B-D-F §207, 3 prefers mng. 3 below and ὑπωπιάζω 3; s. also Mlt-Turner 266). εἰς τὸ πάλιν=πάλιν 2 Cor 13:2; s. Schmid I 167; II 129; III 282; IV 455; 625. εἰς ταχεῖαν soon AcPlCor 2:3.

ⓑ to indicate duration of time for, throughout (Nicol. Dam.: 90 Fgm. 4 p. 332, 16 Jac. εἰς νύκτα; Arrian, Anab. 4, 30, 1 ἐς τρεῖς ἡμέρας; Just., D. 2, 5 εἰς μακρὰν for a long time) εἰς ἔτη πολλά for many years Lk 12:19. εἰς τὸν αἰῶνα, εἰς τοὺς αἰῶνας (αἰών 1b) forever Mt 21:19; Mk 3:29; 11:14; Lk 1:33; J 8:35 and oft. εἰς ἡμέραν αἰῶνος to the day of eternity 2 Pt 3:18. εἰς γενεὰς καὶ γενεάς for generation after generation Lk 1:50. εἰς τὸ διηνεκές forever Hb 7:3; 10:1, 12, 14 (cp. Thu. 2, 64, 3 ἐς ἀί̈διον).

③ marker of degree, up to: εἰς τέλος completely, fully, absolutely (s. Just, A I, 44, 12 and on τέλος 2bγ) 1 Th 2:16; B 4:7; 19:11; Hv 3, 7, 2; m 12, 2, 3; Hs 8, 6, 4; 8, 8, 5; 8, 9, 3.—J 13:1 combines in εἰς τέλος the mngs. to the end (s. 2aα above) and to the uttermost (cp. Appian, Mithrid. 58 §239 ἡμῶν ἀμυναμένων ἤδη καὶ ἀμυνουμένων ἐς τέλος=we have defended ourselves up to now and will defend ourselves ἐς τέλος). εἰς τὰ ἄμετρα 2 Cor 10:13, 15 (cp. PVat A 12=Witkowski 36, 12 [168 B.C.] εἰς τὰ ἔσχατα). εἰς περισσείαν 10:15. εἰς ὑπερβολήν (Eur., Hipp. 939; Aeschin., F. Leg. 4) 4:17. εἰς τὸ παντελές (q.v. 2) Lk 13:11; Hb 7:25 (Tat. 6, 1).

④ marker of goals involving affective/abstract/suitability aspects, into, to

ⓐ of entry into a state of being w. verbs of going, coming, leading, etc., used in a fig. sense: ἀπέρχεσθαι εἰς κόλασιν αἰώνιον Mt 25:46 (cp. Sir 41:10). εἰσφέρειν εἰς πειρασμόν 6:13. πορεύεσθαι εἰς θάνατον Lk 22:33. ὑπάγειν εἰς ἀπώλειαν Rv 17:8, 11. βάλλειν εἰς θλῖψιν 2:22. παραδιδόναι εἰς θλῖψιν Mt 24:9; cp. 2 Cor 4:11; Lk 24:20. συγκλείειν εἰς ἀπείθειαν Ro 11:32. ἐμπίπτειν εἰς κρίμα 1 Ti 3:6f; cp. 6:9 (and Ath. 24, 5 εἰς ἐπιθυμίαν πεσόντες παρθένων). ἄγειν εἰς μετάνοιαν Ro 2:4; cp. Hb 2:10 εἰς δόξαν. (Just., A I, 10, 4 εἰς πίστιν; 42, 11 εἰς ἐπίστασιν καὶ ἀνάμνησιν.) αἰχμαλωτίζειν εἰς ὑπακοήν 2 Cor 10:5. ἀνακαινίζειν εἰς μετάνοιαν Hb 6:6; cp. 2:10. Sim. ἀπάγω, ἀποβαίνω, εἰσέρχομαι, εἰσφέρω, ἐκβάλλω, ἐλευθερόω, ἐπιστρέφω, κατευθύνω, μεταβαίνω, ὁδηγέω et al.; s. these entries.

ⓑ of change from one state to another w. verbs of changing: στρέφειν (Esth 4:17h; 1 Macc 1:39), μεταστρέφειν (Sir 11:31; 1 Macc 9:41; 3 Macc 6:22) τι εἴς τι Rv 11:6; Ac 2:20 (Jo 3:4); Js 4:9. μεταλλάσσειν Ro 1:26. μετασχηματίζεσθαι (q.v. 2) 2 Cor 11:13f; μετατίθεσθαι εἰς turn away to Gal 1:6.

ⓒ of actions or feelings directed in someone’s direction in hostile or friendly sense (Thu. 1, 38; 66; 130; X., Cyr. 1, 3, 5; Paus. 7, 9, 3; 7, 10, 2; Aelian, VH 11, 10).

α. in a hostile sense (Arrian, Anab. 1, 1, 4; PEleph 1, 9 [311/310 B.C.] κακοτεχνεῖν εἰς Δημητρίαν; UPZ 170b, 47 [127 B.C.]): ἁμαρτάνειν εἴς τινα (Herodian 7, 9, 11; EpJer 12; Jdth 5:20; 11:10) sin against someone Lk 15:18, 21. βλασφημεῖν εἴς τινα (Bel 8 Theod.; Just., D. 122, 2) defame someone Mk 3:29; Lk 12:10; 22:65; θαρρεῖν εἴς τινα 2 Cor 10:1. ψεύδεσθαι εἴς τινα (Sus 55; 59 Theod.) Col 3:9. Also w. nouns and adj. (Paus. 7, 8, 4; PFay 12, 7 [c. 103 B.C.] ἀδικήματα εἴς με; En 97:7 μνημόσυνον εἰς ὑμᾶς κακόν) Ac 6:11; 23:30; Ro 8:7.

β. in a friendly sense: μακροθυμεῖν 2 Pt 3:9. τὸ αὐτὸ φρονεῖν Ro 12:16. So also πιστεύειν εἴς τινα trust or believe in someone Mt 18:6; Mk 9:42 and oft. (s. πιστεύω 1aε). Also w. nouns (OGI 49, 10 [III B.C.] φιλοτιμία εἰς; 51, 4; UPZ 22, 18 [162 B.C.]; 39, 5 εἰς τὸ θεῖον εὐσέβεια; 2 Macc 9:26 εὔνοια; Tat. 16:2 τῆς εἰς αὐτοὺς [δαίμονας] θρησκείας) ἀγάπη Ro 5:8; 2 Cor 2:4, 8; Col 1:4; 1 Th 3:12. ἐλπίς (2 Macc 9:20; Synes., Ep. 104 p. 264a εἰς τὸν κομήτην ἐ.) Ac 24:15. κοινωνία Phil 1:5 (Tat. 18, 2); πεποίθησις 2 Cor 8:22. δύναμις Eph 1:19. πίστις (Jos., Ant. 16, 48; 18, 334) Ac 20:21; 24:24; 26:18; Col 2:5; and adj. φιλόξενος 1 Pt 4:9; χρηστός Eph 4:32. διακονία Ro 15:31 (cp. the v.l. Ac 12:25 and s. JDupont, NovT 1, ’56, 275–303); 2 Cor 8:4. The context of 1 Pt 1:11 suggests consolation of Christians for the sufferings they endure in a hostile environment, hence REB: sufferings in Christ’s cause; for εἰς Χρ. construed genitivally (UPZ 180a II, 2 [113 B.C.] χωρὶς τοῦ εἰς αὐτὴν οἴκου; PTebt 16:9f contains a restoration of εἰς) s. NRSV ‘sufferings destined for Christ’ (for a parallel expr. in a hostile sense cp. Polyb. 1, 7, 12 τῆς εἰς ἐκείνους τιμωρίας; 1, 69, 7; 38, 1 [4], 13; s. [s.v. ἀνά beg.] Kuhring 13; Rudberg 201).

ⓓ w. the vocation, use, or end indicated for, as: αἱρέομαι εἴς τι 2 Th 2:13. ἀφορίζω Ro 1:1; Ac 13:2. προγράφω Ro 15:4; Jd 4. ἀποστέλλω Hb 1:14. πέμπω Phil 4:16; 1 Th 3:2, 5. ποιῶ τι εἰς 1 Cor 10:31; 11:24. S. also under κεῖμαι, προορίζω, τάσσω, τίθημι.—εἰμὶ εἴς τι serve as someth. (s. εἰμί 6; also ins 134, 33ff fr. the Delphinion at Miletus [I A.D.] 1914; s. Dssm., LO 97, 1 [LAE 123]; Ar. 5, 1 ὕδωρ … εἰς χρῆσιν τῶν ἀνθρώπων γέγονε) 1 Cor 14:22; for destruction Col 2:22; as a testimony Js 5:3. Used w. a noun σκεῦος εἰς τιμήν, ἀτιμίαν a vessel meant for honorable, dishonorable use Ro 9:21; cp. vs. 22f; 2 Ti 2:20f; φύλλα τοῦ ξύλου εἰς θεραπείαν Rv 22:2. φῶς εἰς ἀποκάλυψιν a light serving as a revelation Lk 2:32. θεράπων εἰς μαρτύριον τῶν λαληθησομένων a servant to bear witness to what would be said Hb 3:5. (Cp. Just., A I, 66, 1 τὸ … εἰς ἀναγέννησιν λουτρόν). W. acc. of pers. (Just., A II, 12, 4 συκοφαντίᾳ τῇ εἰς ἡμᾶς; Tat. 17, 3 τὴν εἰς τοὺς μεμηνότας βοήθειαν) ἡ εἰς ὑμᾶς χάρις the grace meant for you 1 Pt 1:10. διδόναι εἴς τι pay out for someth., money for a field Mt 27:10.

ⓔ w. the result of an action or condition indicated into, to, so that: αὐξάνειν εἰς ναόν grow into a temple Eph 2:21. πληροῦσθαι εἴς τι 3:19. λυπηθῆναι εἰς μετάνοιαν be grieved so that repentance takes place 2 Cor 7:9. Of prayer ἀναβαίνειν εἰς μνημόσυνον Ac 10:4. ὁμολογεῖν εἰς σωτηρίαν confess to salvation = so as to receive salvation Ro 10:10; cp. 1:16; 1 Pt 2:2; εἰς ἔπαινον κτλ. to praise etc. 1 Pt 1:7; εἰς βοήθειαν (1 Ch 12:17; Jdth 6:21; JosAs 23:4) Hb 4:16; cp. 10:39; Rv 13:3; Ro 6:16; 8:15; 13:4, 14; 1 Cor 11:34; 2 Cor 2:16 al.; εἰς κενόν (s. κενός 3) 2 Cor 6:1; Gal 2:2; Phil 2:16; 1 Th 3:5. σχίζειν εἰς δύο tear in two Mt 27:51; Mk 15:38. Cp. GPt 5:20 (cp. Polyb. 2, 16, 11; Lucian, Symp. 44, Tox. 54; 1 Km 15:29; Tob 5:3 S; 1 Macc 9:11; Ath. 18, 3 ᾠὸν … εἰς δύο ἐρράγη). W. subst. inf. foll. so that Ro 1:20; 3:26; 4:18; 6:12; 7:4; 1 Th 3:13; 2 Th 2:10f; Hb 11:3 al.

ⓕ to denote purpose in order to, to (Appian, Liby. 101 §476 ἐς ἔκπληξιν=in order to frighten; Just., A I, 21, 4 εἰς προτροπήν ‘to spur on’) εἰς ἄγραν in order to catch someth. Lk 5:4. εἰς ἀπάντησιν, συνάντησιν, ὑπάντησίν τινι (s. these 3 entries) to meet someone, toward someone Mt 8:34; 25:1; J 12:13. εἰς μαρτύριον αὐτοῖς as a witness, i.e. proof, to them Mt 8:4; 10:18; 24:14 al. εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν for forgiveness of sins, so that sins might be forgiven Mt 26:28; cp. Mk 1:4; Lk 3:3; Ac 2:38. εἰς μνημόσυνόν τινος in memory of someone Mt 26:13; Mk 14:9; cp. Lk 22:19 al. (εἰς μνημόσυνον En 99:3). εἰς ὅ for which purpose (Hdt. 2, 103, 1) Col 1:29; otherw. 2 Th 1:11 with this in view; εἰς τί; why? (Wsd 4:17; Sir 39:16, 21) Mt 14:31; Mk 14:4; 15:34; Hm 2:5; D 1:5. εἰς τοῦτο for this reason or purpose Mk 1:38; Lk 4:43 v.l.; J 18:37; Ac 9:21; 26:16; Ro 9:17; 14:9; 2 Cor 2:9; 1J 3:8; Hs 1:9 (Just., A I, 13, 3). εἰς αὐτὸ τοῦτο for this very reason 2 Cor 5:5; Eph 6:22; Col 4:8. W. subst. inf. foll. (X., Ages. 9, 3, Mem. 3, 6, 2; Just., A I, 9, 5) in order to (oft. LXX; neg. μή in order not to; s. B-D-F §402, 2) Mt 20:19; 26:2; 27:31; Mk 14:55 and oft.—εἰς ὁδόν for the journey 6:8.

ⓖ As in Mod. Gk., it is used for the dat., esp. the dat. of advantage, but also= for in general (X., An. 3, 3, 19 τ. ἵππους εἰς ἱππέας κατασκευάσωμεν; Lycurg. 85 διεκαρτέρουν εἰς τ. πατρίδα; UPZ 180a I, 7 [113 B.C.] τὸν εἰς Τάγην οἶκον ᾠκοδομημένον; BGU 37, 4f [51 A.D.] ξύλα εἰς τοὺς ἐλαιῶνάς μου wood for my olive orchards; PLond I, 43, 9 p. 48 [II B.C.]; PTebt 5, 77; POxy 37 I, 9; EpJer 9; Sir 37:7, cp. vs. 8; Jdth 14:2; Bel 3 Theod., vs. 22 LXX) εἰς πάντα τ. λαόν Lk 9:13; cp. 3J 5. εἰς ἡμᾶς Eph 1:19; cp. Col 1:25; 1 Th 4:10; Ro 10:12. χρείαν ἔχειν εἰς τ. ἑορτήν J 13:29; cp. Mk 8:19f; Gal 2:8; 1 Th 2:9; 5:15 et al.—εἰς is commonly used in speaking of the person for whom a payment etc. is made (Dssm., B 113–15; NB 23 [BS 117f; 194f]) 1 Cor 16:1; 2 Cor 8:4; 9:1, 13; Ro 15:26; Ac 24:17. εἰς λόγον τινός in an account for someth. (POxy 275, 19; 21 [66 A.D.]; 496, 10; 530, 15) Phil 4:15; cp. vs. 17. εἰς Χριστόν Phlm 6 prob. in honor of Christ (Tetrast. Iamb. 1, 7, 4 p. 266 εἰς θεούς; Pla., Lysis 205d ᾂδεις εἰς σαυτὸν ἐγκώμιον; Ps.-Pla., Minos 319c; Athen. 15, 667c; Synes., Ep. 75 p. 222b).

⑤ marker of a specific point of reference, for, to, with respect to, with reference to (Arrian, Anab. 6, 26, 3 τοῦτο τὸ ἔργον εἰς καρτερίαν ἐπαινῶ Ἀλεξάνδρου=I praise this deed with regard to Alexander’s endurance; Ath. 31, 1 οὐδὲν χείρους εἰς ἀρετῆς λόγον ‘none the worse in respect to excellence’) εὔθετος εἴς τι fit, suitable for someth. Lk 14:35; also εὔχρηστος 2 Ti 4:11. ἡτοιμασμένος ready for 2:21. εὐκαιρέω εἴς τι Ac 17:21. ἱκανόω Col 1:12. ἰσχύω Mt 5:13. περισσεύω 2 Cor 9:8. συνεργέω Ro 8:28. τοῦτο οὐκ εἰς ταύτας τ. ἡμέρας λέγω I say this not with reference to these days Hs 9, 26, 6.—After the verbs ἀπορέομαι, διακρίνομαι, καυχάομαι, παρρησίαν ἔχω, s. these entries. After the adj. ἄκαρπος, ἀκέραιος, βραδύς, σοφός, συνεργός, ὑπήκοος, φρόνιμος, s. these entries. W. acc. of pers. ἀσθενεῖν εἴς τινα be weak toward someone 2 Cor 13:3. εὐδοκεῖν 2 Pt 1:17. λέγειν εἴς τινα say w. reference to someone (Diod S 11, 50, 4; Just., D. 77, 1 εἰς Χριστὸν … εἰρῆσθαι) Ac 2:25.—On Ro 6:17 s. παραδίδωμι 1b end. δέχομαί τινα εἰς ὄνομά τινος Mt 10:41f; s. ὄνομα 1dγא.

⑥ marker of a guarantee, by ὀμνύναι εἴς τι swear by someth. Mt 5:35 (cp. PGiss 66, 8f [early II A.D.] ἐρωτῶ εἰς τὴν τ. θεῶν εὐσέβειαν; but the sole use of εἰς in a series of datives w. ἐν may reflect bilingualism; for prob. Hb. perspective, s. M’Neile, comm. ad loc).

⑦ distributive marker: w. numbers εἰς is distributive ‘-fold’ (cp. ἐστρίς ‘until three times’ Pind., O. 2, 68; GDI IV p. 884, ⁿ62, 36 [IV B.C.]) Mk 4:8 v.l. (otherw. ἐς τετρακοσίους, ἐς ὀγδοήκοντα about 400, about 80: Arrian, Anab. 5, 15, 2; 6, 2, 4; 7, 20, 3).

⑧ The predicate nom. and the predicate acc. are somet. replaced by εἰς w. acc. under Semitic influence, which has strengthened Gk. tendencies in the same direction:

ⓐ predicate nom.

α. w. γίνεσθαι (PFay 119, 34 [100 A.D.] ἵνα μὴ εἰς ψωμίον γένηται; Wsd 14:11; 1 Macc 1:36; 10:70; Jdth 5:10, 18 al.) Mt 21:42 (Ps 117:22). ἐγένετο εἰς δένδρον Lk 13:19; cp. J 16:20; Ac 5:36; Rv 8:11; 16:19.

β. w. εἶναι (Bar 2:23; Jdth 5:21, 24; Sir 31:10 et al.) Mt 19:5 (Gen 2:24); Lk 3:5 (Is 40:4); 2 Cor 6:18; Hb 1:5; 8:10 (in the last 3 pass. OT expressions are also reproduced). Not fr. the OT: 1J 5:8.

γ. λογίζεσθαι εἰς (Wsd 2:16; 1 Macc 2:52) Ro 4:3 (Gen 15:6); cp. 2:26; 9:8. λ. εἰς οὐθέν (Is 40:17; Wsd 3:17; cp. 9:6) Ac 19:27.

ⓑ predicate acc. (Heliod. 6, 14, 1 τ. πήραν εἰς καθέδραν ποιησαμένη=she used the knapsack as a seat; Vett. Val. 59, 7; 1 Macc 10:54; 11:62; Jdth 5:11 al.; JosAs 13:12 παράθου με αὐτῷ εἰς παιδίσκην) ἐγείρειν τινὰ εἰς βασιλέα Ac 13:22 (cp. 1 Km 13:14). ἀνατρέφεσθαί τινα εἰς υἱόν 7:21 (cp. Ex 2:10). τέθεικά σε εἰς φῶς ἐθνῶν 13:47 (cp. Is 49:6). Cp. Mt 21:46; 1 Cl 42:4.—B-D-F §145; 157, 5; Rdm.² 20f; Mlt. 71f; Mlt-H. 462. Johannessohn, Kasus 4f.

⑨ marker of instrumentality, by, with (Arrian, Anab. 5, 12, 3 ἐς ἀκρίβειαν=with care; Vi. Aesopi I G 7 P. νικᾶν εἰς εὐσέβειαν πάντα ψόγον=overcome all censure with piety) εἰς διαταγὰς ἀγγέλων Ac 7:53 (=ἐν διαταγαῖς, B-D-F §206, 1). Sim. ὕπαγε εἰς εἰρήνην (1 Km 1:17) Mk 5:34; Lk 7:50; 8:48 (=ἐν εἰρήνῃ). Mlt-Turner 254f.

⑩ Other uses of εἰς

ⓐ at, in the face of μετανοεῖν εἰς τὸ κήρυγμα repent at the proclamation Mt 12:41; Lk 11:32; cp. Ro 4:20 and perh. Mt 3:11. JMantey, JBL 70, ’51, 45–48, 309–11 argues for a causal use here because of the proclam., with reff.; against him RMarcus, ibid. 129f; 71, ’52, 43f; JDavis, Restoration Qtrly 24, ’81, 80–88.

ⓑ for βαπτίζω εἰς s. βαπτίζω 2c.

ⓒ μένειν εἰς remain with (PFay 111, 12 [95/96 A.D.]) so perh. J 6:27.

ⓓ in pregnant constructions: σῴζειν εἰς bring safely into 2 Ti 4:18 (cp. X., An. 6, 4, 8; Diod S 2, 48; Cebes 27; SIG 521, 26 [III B.C.], OGI 56, 11; 4 Macc 15:3). διασῴζειν 1 Pt 3:20 (cp. Gen 19:19). μισθοῦσθαι ἐργάτας εἰς τ. ἀμπελῶνα to go into the vineyard Mt 20:1. ἐλευθεροῦσθαι εἰς be freed and come to Ro 8:21. ἀποδιδόναι τινὰ εἰς Αἴγυπτον Ac 7:9 (cp. Gen 37:28). ἔνοχος εἰς τ. γέενναν Mt 5:22; cp. 10:9; Mk 6:8; J 20:7.—DELG. M-M. TW.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > εἰς
2 εἰς-φέρω

εἰς-φέρω (s. φέρω), hineintragen, -bringen; εἴσω, Od. 7, 6; Xen. Hell. 5, 1, 21; πένϑος εἰςοίσει δόμοις Eur. Bacch. 367; πόλεμον χϑονί Hel. 38; νόσον γυναιξί Bacch. 353; pass., Xen. Conv. 2, 11; ἐς τὴν ὕλην ἐςφερόμενοι, in den Wald gerathend, Thuc. 3, 98; einführen, νέον τι, = καινοτομέω, Plat. Legg. VII, 797 b; εἰς τοὺς ἄλλους XII, 961 b; λόγους καινούς Eur. Bacch. 650; vgl. Pol. 2, 58, 12; καινὰ δαιμόνια Xen. Mem. 1, 1; vgl. Eur. Bacch. 256. Von Speisen, auftragen, Comici. Von den Bienen, eintragen, Xen. Oec. 7, 3. – Bes. – a) von Abgaben u. dgl., beitragen, beisteuern, χρήματα, εἰςφοράς, ἔρανον, Plat. Rep. VIII, 551 e 568 d Conv. 177 c; vgl. Xen. Cyr. 7, 1, 12; Dem. 53, 8; ἀπό τινος χρήματα, Lys. 18, 21; Dem. 21, 157; ὅσον εἰς τὴν πόλιν εἰςενηνόχασι 27, 36; ἐςφορὰν διακόσια τάλαντα Thuc. 3, 19; τὴν οὐσίαν πᾶσαν Arist. Pol. 5, 11; auch τινὶ εἴς τι, Einem einen Beitrag wozu leisten, Dem. 53, 7; allgemeiner, πολλὰ κἀγαϑὰ ἀλλήλοις εἰςενεγκεῖν Xen. Cyr. 7, 1, 12. – b) eine Meinung vorbringen, ein Gesetz vorschlagen; γνώμην Her. 3, 80; absolut, οὐκέτι εἰςήνεγκαν περὶ Ἀργείων εἰς τὰς βουλάς Thuc. 5, 38; vgl. 8, 67; ἡ βουλὴ ἐς τὴν ἐκκλησίαν εἰςήνεγκε τὴν ἑαυτῆς γνώμην Xen. Hell. 1, 7, 9. wie εἰς τὸν δῆμον 26; νόμον Dem. 24, 1; παρὰ ταῦτα νόμον εἰςενηνόχει ib. 19; worauf νόμισμα παράσημον εἰςφ. 24, 213 eine Anspielung enthält; δόγμα Aesch. 3, 116; τὶ πρὸς τὸν δῆμον Arist. Pol. 2, 9; sc. δίκην, einen Proceß einleiten, Dem. 23, 28. – c) Bericht erstatten; ἀγγελίας Her. 1, 114. 3, 77; absolut, εἰς τοὺς νομοφύλακας Plat. Legg. VI, 772 c; ψεῠδος Pol. 2, 58, 12. – Med., ποταμὸς πολλὰς δρῦς εἰςφέρεται, reißt in sich hinein, Il. 11, 495; für sich einbringen, σῖτον Thuc. 5, 115, wie εἰςενείκαντο τὰ ἐκ τῶν ἀγρῶν ἐς τὸ τεῖχος Her. 5, 34; εἰς τὸν οἶκον εἰςενεγκαμένη, von der Mitgift, Dem. 27, 4; allgemein, ἅπερ ἦν εἰς τὴν οὐσίαν εἰςενηνεγμένος 41, 4; – einführen, ἐς τὴν ποίησιν ἐςενείκασϑαι Her. 2, 23. Bei Pol. u. Sp. oft übertr., σπουδήν, an den Tag legen, beweisen, Pol. 22, 12; D. Sic. 1, 84; ἐν λόγοις ἡδονήν Pol. 5, 74, 9 u. ä.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > εἰς-φέρω
3 εἰς-ποιέω

εἰς-ποιέω, hineinthun, einführen; χορηγοὺς εἰς τὰς λειτουργίας Dem. 20, 19; ἑαυτόν, sich ein-, aufdrängen, κοινωνόν, zum Theilnehmer, Din. 1, 32; εἰς τὴν δύναμιν Plut. Pomp. 16; vgl. Luc. Abdic. 16. An Kindes Statt annehmen u. in die Familie einführen, υἱόν Plat. Legg. IX, 878 a; Dem. 44, 24; εἰς τὸν οἶκον 43, 15; πρὸς ὃν εἰςεποιήϑης 44, 27; ἐπὶ τὸ ὄνομα εἰςποιηϑῆναι 36; Ἄμμωνι ἑαυτόν, sich für einen Sohn des Ammon erklären, Plut. Alex. 50. Auch med., Is. 2, 10 u. öfter, auch Sp.; D. Cass. 44, 5, der auch ἐχϑροὺς ἑαυτῷ εἰςπ. sagt, 38, 12. – Εἰςποιητός, an Kindes Statt angenommen, adoptirt, Is. 3, 46 Dem. 44, 24 u. öfter; B. A. 247 erkl. ϑετός.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > εἰς-ποιέω
4 εἰς

εἰς und ἐς, letzteres ion., dor. u. altattisch, z. B. bei Thuc. vorherrschend; bei den Dichtern vermischt gebraucht; in den Tragg. u. Com. herrscht εἰς; in gewissen Vrbdgn, wie ἐς κόρακας, ἐς μακαρίαν, kommt εἰς nie vor; im Xen. schwankt die Lesart oft, vgl. Krüger zu An. 5, 3, 1; altdorisch u. böotisch ἐν, Greg. Cor. 355; auch ἴς in böotischen Inschriften; die alte Grundform ἐνς erwähnt Eust. Il. p. 722, 60 als argivisch u. kretisch, vgl. Koen zu Greg. C. a. a. O. – Präposition mit dem acc. Die allg. Bedeutung ist die Bewegung nach Etwas hinein. – 1) am häufigsten von Ländern bei den Verbis, die eine Bewegung ausdrücken, von Hom. an überall. Nach griechischer Weise steht oft der Name der Einwohner für das Land, εἰς τοὺς Καρδούχους ἐμβάλλειν Xen. An. 3, 6, 16; ἄγειν εἰς τοὺς βαρβάρους 1, 3, 5, wo Krüger zu vgl.; εἰς Πέρσας πορεύεσϑαι Cyr. 8, 5, 20; πέμπειν εἰς τοὺς Βοιωτούς Thuc. 5, 32. – Damit ist zu vgl. die bei den Rednern häufige Vrbdg ἰόντες εἰς ὑμᾶς, Antipho 5, 80; Lycurg. 11; γραφεὶς τὸν ἀγῶνα τοῠτον εἰς ὑμᾶς εἰςῆλϑον Dem. 18, 103; vgl. 28, 17; εἰς τὸν δῆμον παρελϑεῖν Thuc. 5, 45; εἴ τις εἰςίοι γραφὴν εἰς δικαστήριον Aesch. 3, 191; überall an die Volks- oder Richterversammlung als den Ort zu denken, in den man eintritt. So auch εἰς ϑεὸν ἐλϑεῖν, zum Orakel, Pind. Ol. 7, 31; vgl. εἰς ἀνϑρώπους ἐξιέναι Xen. Mem. 1, 1, 4; ἀφικόμην ἐχϑροὺς εἰς ἄνδρας Eur. Phoen. 361; κατέφυγον εἰς αὐτούς Thuc. 4, 113. – Bei einzelnen Personen setzen εἰς von Hom. an nur Dichter; σπεύδομαι εἰς Ἀχιλῆα Il. 15, 402; εἰς Ἀγαμέμνονα δῖον ἄγον 23, 36; ἐλϑὼν ἐς δέσποιναν Od. 14, 127; wo immer auch noch an den Ort, das Zelt od. Haus gedacht werden kann, vgl. Spitzner exc. zu Il. XXXV, εἰς Ἐπιμηϑέα πέμπε Hes. O. 84; ἐς βασιλέα Thuc. 1, 137, wie Ael. V. H. 2, 1, steht einzeln; vgl. Ath. VIII, 337 c. – In den häufigen Vrbdgn εἰς Ἀΐδαο u. Ἅιδου fehlt οἶκον oder ein ähnliches Substantivum; ἷξεν εἰς Πριάμοιο Il. 24, 160; τά γ' ἐς Ἀλκινόοιο φέρον Od. 8, 418; ἀνδρὸς ἐς ἀφνειοῠ, in das Haus eines begüterten Mannes, Il. 24, 482; ἐς πατρὸς ἀπονέεσϑαι Od. 2, 195. So heißt εἰς διδασκάλων πέμπειν, ἐς διδασκάλου φοιτᾶν in die Schule schicken, gehen, Plat. Prot. 325 d Lach. 201 a; ἐς Αγαϑῶνος Conv. 174 a; so auch φέρων ἐς σεωυτοῦ, in dein Haus, Her. 1, 108. 9, 108; vgl. 1, 119; ἐπειδὰν εἰςέλϑω οἴκαδε ἐς ἐμαυτοῠ Plat. Hipp. mai. 304 d, wie οἴκαδε εἰς ἑαυτῶν Ar. Lys. 1070; auch bei Tempeln heißt es εἰς Ἀϑηναίης, in den Tempel der Athene, Il. 6, 379; εἰς Αμφιάρεω ἀνέϑηκε Her. 1, 192; ἐς Γαιαόχου Xen. Hell. 6, 5, 30; Ar. Plut. 411; Hom. sagt sogar ἂψ δ' εἰς Αἰγύπτοιο – στῆσα νέας, Od. 4, 581, in des Aegyptus Strom. Oft wird es wie bei uns übertr., ἐς νόσον, εἰς ὕπνον πεσεῖν, εἰς κακόν, Aesch. Prom. 471 Soph. Phil. 815 Ant. 240; εἰς ϑυμὸν βαλεῖν, O. R. 975; über die Vrbdgn ἐς χεῖρας, λόγους ἐλϑεῖν τινι s. die Substantiva. Man vgl. damit ἐς ἀκοὰν ἐμὰν λόγους ξένους μολεῖσϑαι Aesch. Prom. 692; ἐς ὄψιν μολεῖν Pers. 179; Ch. 213; umschreibende Vrbdgn, ἑς ὀργὰς ἐλϑεῖν τινι, Plat. Rep. IX, 572 a, ἐς διαφοράν, Phaedr. 232 d, εἰς φιλίαν, Lys. 214 d, wie schon Aesch. Prom. 191 εἰς ἀρϑμὸν καὶ φιλότητα; εἰς ὕποπτά τινι Eur. El. 347. Zu bemerken auch ἐς τοσήνδ' ὕβριν ἥκειν Soph. O. C. 1033, ἐς τόδε τόλμης ἔβη O. R. 125, wie ἐς τοσοῦτον ἐλπίδων 771; oft in Prosa, bes. bei den Rednern; ἐς τοσοῠτο ἐγένετο, so weit kam es, Her. 8, 107; ἐς τόδ' ἦλϑον Soph. O. C. 548; ἐς πᾶν ἔργον χωρεῖν, Alles wagen, El. 605; – εἰς πρόσϑεν, vorwärts, Eur. Hec. 960; εἰς τὸ πρόσϑεν Plat. Soph. 258 c. – 2) Bei mehreren Verbis, die eine Ruhe ausdrücken, steht εἰς brachylogisch, so daß man das Verbum der Bewegung hinzudenken muß; ἐφάνη λῖς εἰς ὁδόν, er kam auf den Weg u. zeigte sich da, Il. 15, 276; so oft παρεῖναι, z. B. εἰς Σάρδεις Xen. An. 1, 2, 2, nach Sardes hingekommen sein; ὃς ἂν μὴ παρῇ εἰς ἐξέτασιν 7, 1, 11; ἐς ταὐτό Cyr. 7, 3, 41; ἐς τὸ στράτευμα Thuc. 6, 62; ἐπιδημεῖν εἰς τὴν πόλιν Aesch. 2, 154 hat Bekk. nach 1. msc. in ἐν τῇ πόλει geändert; κατασκηνοῠν εἰς κώμας, sich einquartieren u. lagern, Xen. An. 2, 2, 16; Hell. 4, 2, 23; κατέστη εἰς τὴν βα σίλειαν, er trat ein in die Herrschaft, An. 1, 1, 3; καϑίστατο εἰς τὴν μάχην 1, 8, 6; ἀποστὰς εἰς Μυσούς, ἐς χωρίον, fiel ab zu den M., 1, 6, 7. 2, 5, 7; εἰς Ἰϑώμην Thuc. 1, 101; στῆναι εἰς μέτωπον, sich hingestellt haben auf, Xen. Cyr. 2, 4, 2; στὰς εἰς ταύτην τὴν ἀρχήν Her. 3, 80; ἐς μέσον Xen. Cvr. 4, 1, 1; συλλέγεσϑαι εἰς τόπον Hell. 2, 1, 6. Auch bei substant., ὁ ἀπόστολος ἐς τὴν Μίλητον ἦν Her. 1, 21; ἦν ξύνοδος εἰς Δῆλον Thuc. 3, 104. Eine ähnliche Ellipse findet Statt bei ἑάλωσαν εἰς Ἀϑήνας, s. unter ἁλίσκομαι, Dio Cass. 35, 17; λιπὼν πατρίδα εἰς Θήβας Hes. Sc. 12; ἐκλιπεῖν τὴν πόλιν ἐς χωρίον ὀχυρόν, ἐς τὰ ἄκρα, Xen. An. 1, 2, 24; Her. 6, 100. 8, 50; in παραγγέλλειν εἰς τὰ ὅπλα, Xen. An. 1, 5, 13, fehlt ἰέναι, wie bei uns: zu den Waffen rufen; ähnlich βούλομαι ἐς τὸ βαλανεῖον, ich will in das Bad, Ar. Ran. 1305; ἀξιοῠμεν εἰς τὴν ἐκκλησίαν Charit. 8, 7. Aehnl. εἰς ἀνάγκην κείμεϑα, wir sind in die Nothwendigkeit versetzt. Eur. I. T. 620; Agath. 51 (IX, 677) κεῖται εἰς ὀλίγην κόνιν. Man vgl. noch καϑεζόμενος εἰς τὸ μέσον Xen. Cyr. 7, 4, 4, εἰς ἱερόν Dem. 21, 227, ἵζειν εἰς ϑᾶκον Soph. Ant. 986, εἰς ϑρόνους καϑιζάνω Aesch. Eum. 29. Bei späten Schriftstellern geht es geradezu in die Bedeutung von ἐν über; Long. 3, 10; οἰκοῦντι εἰς τὰ Ὕπατα Luc. asin. 1; εἰς Ἐκβάτανα ἀπέϑανε Ael. V. H. 7, 8; εἰς τὸ πρυτανεῖον ἐσιτεῖτο Heliod. 1, 10; Gramm. citiren mit ζήτει εἰς τὸ δεῖνα, z. B. ζήτει εἰς τὰ ἐπάνω, d. h. »siehe oben«, also = ζήτει ἐν τοῖς ἐπάνω. – 3) Nicht das Eindringen in einen Ort, sondern nur die Richtung wohin bezeichnet es bei Xen. An. 4, 7, 2 ἀφίκοντο εἰς χωρίον, wo sie nicht hineinkommen, wie εἰς τὸν οὐρανὸν ἥλλοντο Cyr. 1, 4, 11; τὸ εἰς Παλλήνην τεῖχος, dahin gelegen, Thuc. 1, 56; vgl. 5, 82 u. Her. 2, 169; wohin man auch ὁδὸς ἐς λαύρην Od. 22, 128 u. ἡ εἰς Βοιωτοὺς ὁδός Xen. An. 5, 3, 6 rechnen kann. Dah. steht es oft bei den Verbis des Sehens, εἰς ὦπα ἰδέσϑαι, Hom., wie εἰς ὀφϑαλμούς, Il. 24, 104, womit εἰς ὦπα ἔοικεν zu vgl.; ἰδὼν ἐς πλησίον ἄλλον, Od. 10, 37; βλέπειν εἰς τὰ νῦν πεπραγμένα Aesch. Pers. 787; vgl. Suppl. 97; εἰς σέ Soph. El. 942; εἰς οὐρανόν Xen. Cyr. 6, 4, 9; ἀποσκοπεῖν εἴς τι, Soph. O. C. 1197; λεύσσειν εἴς τινα, O. R. 1254. – So auch bei den Verbis sagen, zeigen, wo wir vor, unter, in Gegenwart übersetzen, vgl. ἐς φανερὸν λεγόμεναι αἰτίαι, die ins Oeffentliche ausgesprochnen, offen angegebenen Gründe, Thuc. 1, 23, mit ἀποδῠναι ἐς τὸ φανερόν, vor Aller Augen, 1, 6; ἐς ὑμᾶς ἐρῶ μῠϑον Aesch. Pers. 157; ἐς πάντας αὕδα, κηρύσσειν, Soph. O. R. 93 El. 596; λέγειν εἰς φῶς Phil. 577; εἰς μέσον δεῖξαι Αχαιοῖς 605; ἐς τὸ φῶς φανεῖ O. R. 1229; εἰς ὀφϑαλμούς Ant. 307; περί τινος ἐς ὑμᾶς εἰπεῖν, Her. 8, 26; ἐς βελτίστους μνησϑῆναι Thuc. 8, 47; ἐς τὸν δῆμον εἰπεῖν 5, 45; Dem. 24, 47; στρατιὰν ἐπαγγέλλειν ἐς τοὺς συμμάχους, unter den Bundesgenossen ausschreiben, Thuc. 7, 17; ἐς τὸ βουλευτήριον ἀναῤῥηϑῆναι Aesch. 3, 45; εἰπεῖν εἰς τὴν στρατιάν Xen. An. 5, 6, 37; εἰς τοὺς συμμάχους Cyr. 8, 4, 11; παρέχειν ἑαυτὸν σοφιστήν und ἐλλόγιμος γέγονε εἰς τοὺς ἄλλους Ἕλληνας, Plat. Gorg. 526 b Prot. 312 a; καλὸν σφίσιν ἐς τοὺς Ἕλληνας τὸ ἀγώνισμα φανεῖσϑαι Thuc. 7, 56; ἔργα ἀποφήνασϑαι εἰς πάντας ἀνϑρώπους Plat. Menex. 239 a. So auch εἰς τοὺς ἄλλους διαβεβλῆσϑαι, bei den Anderen verleumdet worden sein, Plat. Rep. VII, 539 b; ἐπαχϑῆ εἶναι εἰς τοὺς πολλούς, der Menge lästig sein, Thuc. 6, 54; φιλοδοξεῖν Pol. 1, 16, 10; vgl. Xen. Hell. 3, 5, 2; οὐκ ἄγνωστον εἰς ἀνϑρώπους Arr. An. 1, 12, 8. – Auch bei substant., wie αἰδώς τίς σ' ἐς Μυκηναίους ἔχει Eur. Or. 21. – 4) Nachhomerisch ist die feindliche Bdtg gegen, εἰς τὴν Ἀττικὴν στρατεύειν Thuc. 3, 1. 5, 23; ἴεντο εἰς τοὺς ἀνϑρώπους, stürzten auf die Feinde los, Xen. An. 4, 2, 7, vgl. 3, 2, 16; εἰς πολεμίους ϑεῖν Cyr. 3, 2, 9. Dah. ὀνειδίζειν εἴς τινα, Soph. O. C. 758, vgl. Phil. 518; μηδ' εἰς Ἑλένην κότον ἐκτρέψῃς Aesch. Ag. 1443, wie μηνίειν, ὀργὴν ἔχειν εἴς τινα, Soph. O. C. 969 Phil. 1293; ὀργῇ χαλεπῇ χρῆσϑαι ἔς τινα, Thuc. 1, 130, vgl. 3, 85; so ἁμαρτάνειν, Aesch. Prom. 947; Soph. O. C. 972; ἡ ἔχϑρα εἰς τοὺς Αργείους Thuc. 2, 68; τὸ ἔργον εἰς ἅπαντας ἦν Aesch. Spt. 1041; οἱ εἰς Μυτιλήνην πολέμιοι Xen. Hell. 1, 7, 29; οἱ στρατηγοὶ οἱ εἰς Σικελίαν Andoc. 1, 11. Auch in gutem Sinne gegen, εὐσεβεῖν εἴς τινα, Soph. Ant. 727; δίκαιος εἴς τινα, Trach. 410; ἐσϑλὸς εἰς ὑμᾶς γεγώς El. 24; τοιοίδε εἰς ἡμᾶς εἰσι Thuc. 1, 38; 1, 68 ἀπιστότεροι εἰς τοὺς ἄλλους. Auch bei substant., φιλία εἰς ἀμφοτέρους Thuc. 2, 9; ἡ εἰς ὑμᾶς εὔνοια Andoc. 1, 141. – 5) Bei der Zeit ist εἰς Gränzbestimmung und bedeutet – a) bis; Hom. εἰς ήῶ, ἐς ἠέλιον καταδύντα, Od. 11, 375 Il. 1, 601; Xen. An. 1, 7, 1 u. sonst; εἰς τόδε, bis auf diese Zeit, Her. 7, 123; Thuc. 1, 69; εἰς ἐμέ, bis zu meiner Zeit, Her. 1, 92; Paus. oft; εἰς τόδ' ἡμέρας Soph. O. C. 1140; Aesch. Spt. 21; ἐς τί; wie lange? Il. 5, 465, wie εἰς πότε Soph. Ai. 1164; ἐς τότε Plat. Legg. VIII, 845 c; Hom. ἐς τῆμος Od. 7, 318, εἰς ὅτε 2, 99, bis zur Zeit, wann; ἐς οὗ, bis daß, Her. 1, 67. 3, 31. Vgl. εἰςόκε, ἔςτε. Oft entspricht es einem vorangehenden ἐκ, wie schon Hom. ἐκ νεότητος εἰς γῆρας Il. 14, 86; οἱ ἐκ παιδὸς εἰς γῆρας σώφρονες Aesch. 1, 180; εἰς ἔτος ἐξ ἔτεος, wie unser Jahr aus, Jahr ein, Theocr. 18, 15, wobei man an örtliche Vrbdgn wie ἐς πόδας ἐκ κεφαλῆς, ἐς σφυρὸν ἐκ πτέρνης, Il. 22, 397. 23, 190, oder ἐς μυχὸν ἐξ οὐδοῠ Od. 7, 87, ἐκ τῶν ποδῶν ἐς κεφαλήν Ar. Plut. 650 denken muß. – b) die ganze, dazwischenliegende Zeit; εἰς ἐνιαυτόν, ein Jahr lang, auf ein Jahr, Od. 4, 595 Hes. Th. 740, eigtl. bis ein Jahr vollendet ist; so auch die Folgdn; εἰς ὥρας Od. 9, 133. – c) den Zeitpunkt selbst; ἐς ϑέρος, ἐς ὀπώρην ἐλεύσεσϑαι, Od. 14, 384, auf den Sommer; οὔτε ἐς τὸ παρέον οὔτε ἐς χρόνον μεταμελήσει, weder für jetzt, noch dereinst, Her. 7, 29; ἐς νύκτα ἐτελεύτα, zur Nacht, Thuc. 1, 51; ὀλίγοι ἐς τὴν ἑσπέραν σίτου ἐγεύσαντο Xen. An. 3, 1, 3; vgl. Ar. Eccl. 1092; ἐς τρίτην ἡμέραν παρεῖναι Xen. Cyr. 3, 1, 42; οὐκ εἰς μακράν, d. i. bald, 5, 4, 21; ἐς τὴν ὑστεραίαν προῆγε Pol. 5, 13, 8; ἐς ὕστερον Od. 12, 126; Her. 5, 74; ἐς αὔριον Od. 7, 317; ἡ εἰς αὔριον ἡμέρα, der morgende Tag, Soph. O. C. 573. Vgl. εἰςαεί, εἰςαυτίκα, εἰςαῠϑις, εἰς ἔτι u. ä. – 6) Bei der Zahl drückt es ebenfalls die Gränze aus, bis an, höchstens, u. allgemein, gegen, an, εἰς τριακάδας δέκα νεῶν Aesch. Pers. 331; bes. mit dem Artikel, σχεδὸν εἰς τοὺς ἑκατόν Xen. An. 4, 8, 15; Cyr. 6, 2, 7 u. sonst überall; vgl. ἐς δίσκουρα λέλειπτο, auf Diskusweite, Il. 23, 523; ἐς δραχμὴν ἑκάστῳ διέδωκε, zum Belauf einer Drachme, Thuc. 8, 29; τριήρεις τοῖς τυράννοις ἐς πλῆϑος ἐγένοντο, in Menge, 1, 14; ἐς τρίς Xen. An. 6, 2, 16 Cyr. 7, 1, 4, bis auf dreimal. – Distributiv steht es bes. bei Angabe der Stellung der Soldaten; εἰς δύο, je zwei Mann neben einander, Xen. An. 2, 4, 26 Hell. 5, 1, 22; εἰς ὀκτώ, je acht Mann hinter einander, An. 7, 1, 23 Hell. 3, 2, 16. – 7) An βλέπειν εἴς τι reiht sich die Zweckbedeutung: zu, für, ἐς πό λεμον ϑωρήσσεσϑαι Il. 8, 376; vgl. ἐσταλμένος εἰς π. Xen. An. 3, 2, 7; ἵππους εἰς ἱππέας κατασκευάζειν 6, 1, 14; ἔῤῥωντο εἰς πόλεμον Thuc. 2, 8; ἡ ἐς πόλεμον παρασκευή 1, 25; – εἰπεῖν εἰς ἀγαϑόν, zum Guten reden, um Gutes zu bewirken, Hom. Iliad. 9, 102, vgl. 23, 305; πείσεται εἰς ἀγαϑόν, zu seinem Besten, 11, 789; ἐς φόβον 15, 310; ἐς πλόον Pind. P. 1, 34; εἰς κέρδος τι δρᾶν, Soph. Phil. 111, wie εἰς χάριν πράττειν, zu Gefallen, O. R. 1353, εἰς τί, wozu? Trach. 412, vgl. Theocr. 27, 54; εἰς κατασκοπὴν πέμψον Phil. 45; εἰς ἔλεγχον ἐξιών 98; εἰς μάχην ὁρμᾶν Aesch. Pers. 386, wie εἰς τὸ διώκειν Xen. An. 1, 8, 25; λακτίσας Δίκας βωμὸν εἰς ἀφάνειαν Aeschyl. Ag. 374; oft Eur.; εἰς ὑποδήματα δέδοται Her. 2, 98; εἰς ἱμάτιον Ar. Plut. 984; ἔδωκε χρήματα εἰς τὴν στρατιάν Xen. An. 1, 1, 27; δαπανᾶν εἴς τι, 1, 3, 3; εἰς Διονύσια χορηγήσας Is. 5, 36; εἰς τὸν πόλεμον εἰςφορὰς εἰςφέρειν 45; εἰς πόλεμον ἀποϑνήσκουσι μαχόμενοι 46; – anders ist δανείζειν εἴς τι, Dem. 27, 28; συμβάλλειν συμβόλαια εἰς τὰ ἀνδράποδα 27; εἰς πίστιν δέδωκα, auf Credit, 32, 16; sonst ἐπί τινι; – ϑήραν ἐποιοῦντο εἰς τὴν ἑορτήν Xen. An. 5, 3, 10; ἐς χλαῖναν πόκον δωρεῖσϑαι, zum Kleide, Theocr. 5, 98; εἰς τὰ κρέα μόσχον ἔλαβες Ath. XIV, 644 e; ἐς γράμματα, um zu lernen, Plat. Legg. VII, 809 e. – Bei adject.; ἐπιτήδειος ἔς τι, geeignet zu Etwas, Her. 1, 115; σύμφορος ἔς τι, 8, 60; εὐπρεπής, 2, 116; βέλτιον εἰς δικαστήριον Plat. Theaet. 178 e; καλὸν εἰς τὴν στρατιάν Xen. Cyr. 3, 3, 6; χρήσιμος n. ä., s. die einzelnen Wörter; εἰς τὸ πρᾶγμά ἐστι ist zweckdienlich, Dem. 36, 54. – Auch ἐξάγει τὸ στράτευμα, εἰς τὸ μὴ φοβεῖσϑαι, damit nicht, Xen. An. 7, 8, 20, vgl. Mem. 3, 6, 2. – Adverbialisch werden Vrbdgn wie ἐς καλὸν εἶπας Soph. Phil. 78; ἐς τάχος παίει Ar. Ach. 656, wo der schol. ἐς τάχος, εἰς κάλλος γράφειν anführt. – Bei Sp., wie Hel., führt es das Prädicat ein, τὸ προςτυχὸν εἰς ὅπλον ἁρπάζεσϑαι, τὴν πήραν εἰς καϑέδραν ποιεῖσϑαι, als Waffe, zum Sitz; womit man Vrbdgn wie εἰς ἄνδρας ἐκ μειρακίων τελευτῶσι Plat. Teaet. 173 b, εἰς ἄνδρα γενειῶν Theocr. 13, 28 vergleiche. – 8) Aehnlich ist die Bdtg in Ansehung, in Rücksicht auf entstanden; die nähere Bestimmung bei Adjectivis einführend, πρῶτος εἰς εὐψυχίαν Aesch. Pers. 318, vgl. Plat. Charmid. 158 a; ἐς τὸ πᾶν, oft bei Tragg. u. sonst, in jeder Beziehung; z. B. ἐτητύμως Aesch. Ag. 668, βίαιος Prom. 738; σῶμα οὐ σπουδαῖον ἐς ὄψιν Soph. O. C. 583; Ai. 863; ἐς τί; sc. δυς-τυχὴς ἦσϑα, worin? O. C. 528; ἐς τὰ ἄλλα, z. B. μέγας, Thuc. 1, 1; ἄτολμος εἰς τὴν μάχην 4, 55; ἀνυπέρβλητος εἰς πονηρίαν Antiphan. Ath. III, 108 f; πόλις μεγίστη καὶ εὐδοκιμωτάτη εἰς σοφίαν καὶ ἰσχύν Plat. Apol. 29 d; τοιοῠτος εἰς φρόνησιν Conv. 219 d; ἀγαϑὸς εἰς πόλεμον Xen. An. 1, 9, 14; Cyr. 3, 3, 6; εἰς χρήματα ἀναιδής Dem. 22, 75; vgl. Xen. Cyr. 8, 8, 6; – τὸ μὲν γὰρ εἰς ἔμ' οὐ κακῶς ἔχει Eur. I. T. 691, was mich anbetrifft, ich befinde mich nicht schlecht; vgl. εἰς τὸν ἑαυτῶν βίον ἀσφαλῶς ἔχειν Dem. 10, 45; – bei Verbis; τό γ' εἰς ἑαυτὸν πᾶν ἐλευϑεροῖ στόμα Soph. O. R. 706; εἰς ὅσον ἐγὼ σϑένω, wie weit, Phil. 1389; εἰς πλεῖστον πενϑεῖν O. C. 743; ἐς τὰ μάλιστα, häufig; ἐς δαιμόνιον τέρας ἀμφιγνοῶ Ant. 372; εἰς δικαιοσύνην ἐπιδείκνυσϑαι Xen. An. 1, 9, 16; εἰς χρήματα δίκην λαμβάνειν u. εἰς τὰ σώματα τιμωρίας ποιεῖσϑαι, an Geld u. am Leben strafen, Dem. 22, 55; vgl. Plat. Legg. IX, 865 c VI, 774 b. Bes. bei anklagen, loben, tadeln u. ä.; ἐς φιλίαν μέμφεσϑαι Xen. An. 2, 6, 30; εἰς τὰ πολεμικὰ καταφρονεῖσϑαι Hell. 7, 4, 30; διαβάλλειν εἴς τι Thuc. 8, 88; σκώπτειν εἰς τὰ ῥάκια, εἰς μαλακίαν, Ar. Pax 740 Dem. 18, 245; εἴς τε μαλακίαν καὶ εἰς τὴν ἀβουλίαν ἀπελύσαντο, sie rechtfertigten sich gegen den Vorwurf der Weichlichkeit, Thuc. 5, 75; ἐνεκάλουν εἰς τὴν ἐπιτροπήν, über die Vormundschaft, Dem. 38, 3; so Folgde, wie ὀνειδίζειν τινὶ ἐς ἀσέλγειαν Pol. 5, 11, 2; κατά τινος εἰπεῖν εἰς ἀχαριστίαν 17, 6, 7; σκώπτειν εἴς τινα Plut. Symp. 2, 9; ἐκωμῳδοῠντο εἰς βλασφήμους Harpocr. p. 9. Auch πρῆγμα γενόμενον εἴς τινα, ein Vorfall, der sich mit Einem zugetragen, Her. 1, 114. – Absolut, εἰς δὲ τὴν τοῠ καρποῠ κομιδήν, was das anbetrifft, Xen. Cyr. 5, 4, 25; ἐς τὰ ἄλλα, in anderer Hinsicht, Thuc. 1, 1. – Auch bei Substantivis; δέος εἰς Συρακοσίους Thuc. 6, 85; τιμὴ εἰς γῆρας Plat. Legg. IX, 879 c; δόξα εἰς ἀνδρειότητα Xen. An. 6, 3, 14; ὁ εἰς ταῠτα ἔλεος Dem. 25, 84; ἀγὼν εἰς τὸν Δία = Ὀλύμπια, Thom. Mag. vit. Pind.; ἡ ἐς γῆν καὶ ϑάλατταν ἀρχή Thuc. 8, 46. – Oft wird diese Vrbdg eine bloße Umschreibung; τὰ εἰς τὴν τέχνην Plat. Rep. IV, 421 d; οἱ λόγοι οἱ εἰς τὰ δικαστήρια Euthyd. 304 d. – Man merke noch εἰς τὸν ἀριϑμὸν ἐφάνη τριςχίλια, für die Zählung oder nach der Zählung, Her. 7, 97; vgl. Thuc. 2, 7 εἰς τὸν πάντα ἀριϑμόν u. εἰς λόγον, in Rücksicht auf, – 9) Hieraus entwickelt sich die Bdtg gemäß, nach; Aesch. Ag. 68 ist εἰς το πεπρωμένον τελεῖται das Vollenden nach dem Schicksal, rin Aufgehen in das Beschlossene; εἰς νόμον ἑαυτῷ ταξάμενος Plat. Legg. V, 733 d; ἐς δύναμιν, nach Kräften, Rep. IX, 590 d; Xen. An. 2, 3, 23 u. oft; ἐς τὸ δυνατόν Cyr. 2, 1, 22, soweit es möglich ist; λέγειν εἰς ὑπερβολὴν δυνατοῠ Aesch. 1, 180; ἐς ἀργύριον λογισϑέν, auf Geld berechnet, 6, 1, 33; εἰς τὸν αὐτὸν λόγον Plat. Rep. I, 353 d; εἰς ἓν μέλος, nach einer Weise, Theocr. 18, 7; oft bei Lucian., ἐς τὸν πωλικόν, εἰς ὄρνιϑος τρόπον, Zeux. 4 Halc. 1. Manche Wendungen der Art werden rein adverbial gebraucht, wie ἐς το ἀκριβὲς εἰπεῖν, genau, Thuc. 6, 82; ἐς ἀκρίβειαν Plat. Legg. VII, 809 e; ἐς δέον u. εἰς τὸ δέον, Soph. Ant. 386 Her. 2, 173; ἐς καλόν ( Suid. εὐκαίρως), Xen. An. 4, 7, 3; Plat. Conv. 174 e u. sonst; ἐς κάλλος ζῆν Xen. Cyr. 8, 1, 33; ἐς καλόν Plat. Theag. 122 a; εἰς ἀφϑονίαν παρέχειν, = ἀφϑόνως, Xen. An. 7, 1, 33.

Selten steht εἰς dem davon abhängigen Worte nach, wie Il. 15, 59 Od. 3, 137. 15, 541; Soph. O. C. 126, ch.; Eur. Alc. 85; in einzelnen Beispielen der späteren Dichter.

In der Zusammensetzung bedeutet εἰς hinein, hinan, hinzu.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > εἰς
5 εἰς

εἰς or [full] ἐς, PREP. WITH ACC. ONLY:—both forms are found in Hom., [dialect] Ion. poets, and early metrical Inscrr.; ἐς is best attested in Hdt. and Hp., and is found in nearly all early [dialect] Ion. Inscrr. (exc. IG12(8).262.16 (Thasos, v B. C.), ib.7.235.1 (Oropus, iv B. C.)); εἰς in [dialect] Att. Inscrr. from iv B. C., IG2.115, etc.; and usu. in [dialect] Att. Prose (exc. Th.) and Com. (exc. in parody): Trag. apptly. prefer εἰς, but ἐς is used before vowels metri gr.; ἐς was retained in the phrases ἐς κόρακας (whence the Verb σκορακίζω) , ἐς μακαρίαν. [dialect] Aeol. poets have εἰς before vowels, ἐς before consonants, and this is given as the rule in Hom. by An.Ox. 1.172, cf. Hellad. ap. Phot.Bibl.p.533B. (Orig. ἐνς, as in IG4.554.7 ([place name] Argos), GDI4986.11 ([place name] Crete); cf. ἐν, ἰν. The diphthong is genuine in [dialect] Aeol. εἰς, but spurious in [dialect] Att.-[dialect] Ion.) Radical sense

A into, and then more loosely, to:

I OF PLACE, the oldest and commonest usage, εἰς ἅλα into or to the sea, Il.1.141, al.; εἰς ἅλαδε Od.10.351
; ἔς ῥ' ἀσαμίνθους 4.48
; ἐς οἶνον βάλε φάρμακον ib. 220; freq. of places, to, εἰς Εὔβοιαν 3.174
; ἐς Αἴγυπτον, etc., Hdt.1.5, etc.; ἐς Μίλητον into the territory of Miletus, ib.14; εἰς Ἑλλήσποντον εἰσέπλει X.HG1.1.2
; ἀφίκετο εἰς Μήδους πρὸς Κυαξάρην Id.Cyr.2.1.2
; εἰς ἅρματα βαίνειν to step into.., Il.8.115; εἰς ἐλάτην ἀναβῆναι 14.287
; opp. ἐκ, in such phrases as ἐς σφυρὸν ἐκ πτέρνης, ἐς πόδας ἐκ κεφαλῆς, from heel to ankle-joint, from head to foot, 22.397, 23.169; ἐκ πάτου ἐς σκοπιήν 20.137
; ἐς μυχὸν ἐξ οὐδοῦ Od.7.87
; κἠς ἔτος ἐξ ἔτεος from year to year, Theoc. 18.15: with Verbs implying motion or direction, as of looking, ἰδεῖν εἰς οὐρανόν Il.3.364
; εἰς ὦπα ἰδέσθαι to look in the face, 9.373, etc.; εἰς ὦπα ἔοικεν he is like in face (sc. ἰδόντι), 3.158, etc.; ἐς ὀφθαλμούς τινος ἐλθεῖν to come before another's eyes, 24.204; ἐς ὄψιν ἀπικνέεσθαί τινος Hdt.1.136
; καλέσαι τινὰ ἐς ὄψιν Id.5.106
, etc.; ἐς ταὐτὸν ἥκειν come to the same point, E.Hipp. 273: less freq. after a Subst., ὁδὸς ἐς λαύρην Od.22.128
; τὸ ἐς Παλλήνην τεῖχος facing Pallene, Th.1.56; ξύνοδος ἐς τὴν Δῆλον Id.3.104
, cf.Pl.Tht. 173d.

b [dialect] Ep. and [dialect] Ion., also c. acc. pers. ([dialect] Att. ὡς, πρός, παρά), Il.7.312, 15.402, Od.14.127, Hdt.4.147; also in [dialect] Att. with collective Nouns, ἐς τὸν δῆμον παρελθόντες Th. 5.45
, or plurals, εἰς ὑμᾶς εἰσῆλθον D.18.103
; esp. of consulting an oracle, ἐς θεὸν ἐλθεῖν Pi.O.7.31
; εἰς Ἄμμων' ἐλθόντες Ar.Av. 619
.

2 with Verbs expressing restin a place, when a previous motion into or to it is implied, ἐς μέγαρον κατέθηκεν ἐπὶ θρόνου he put it in the house (i.e. he brought it into the house, and put it there), Od.20.96; ἐς θρόνους ἕζοντο they sat them down upon the seats, 4.51, cf. 1.130; ἐφάνη λὶς εἰς ὁδόν the lion appeared in the path, Il.15.276; ἀπόστολος ἐς τὴν Μίλητον ἦν Hdt.1.21
(s. v.l.); αὐτὸς ἐς Αακεδαίμονα ἀπόστολος ἐγίνετο Id.5.38
; ἐς κώμην παραγίνονται Id.1.185
; παρῆν ἐς Σάρδις Id.6.1
; ἐς δόμους μένειν S.Aj.80
(cod. Laur.); ἐς τὴν νῆσον κατέκλῃσε Th.1.109
, cf. Hdt.3.13; ἀπόβασιν ποιήσασθαι ἐς .. Th.2.33, etc.; later used like ἐν, τὴν γῆν εἰς ἣν ὑμεῖς κατοικεῖτε LXX Nu.35.34; τὸ χρυσίον ὃ εἰλήφεσαν εἰς Ῥώμην D.S.14.117
; οἰκεῖν εἰς τὰ Ὕπατα Luc.Asin.1
; εἰς Ἐκβάτανα ἀποθανεῖν Ael.VH7.8
; εἰς ἅπασαν τὴν γῆν Suid.
s.v. Καλλίμαχος: generally, τοὔνομα εἰς τὴν Ἑλλάδα, φασίν, Ἱππομιγὴς δύναται Ael.VH9.16
.

3 with Verbs of saying or speaking, εἰς relates to the persons to or before whom one speaks, εἰπεῖν ἐς πάντας, ἐς πάντας αὔδα, Hdt.8.26, S.OT93; λέγειν εἰς τὸ μέσον τῶν ταξιάρχων X.Cyr. 3.3.7
; αἱ ἐς τὸ φανερὸν λεγόμεναι αἰτίαι Th.1.23
: with other Verbs, εἰς τοὺς Ἕλληνας σαυτὸν σοφιστὴν παρέχων Pl.Prt. 312a
; καλὸν ἐς τοὺς Ἕλληνας τὸ ἀγώνισμα φανεῖσθαι Th.7.56
; ἐπαχθὴς ἦν ἐς τοὺς πολλούς Id.6.54; στρατιὰν ἐπαγγέλλων ἐς τοὺς ξυμμάχους Id.7.17
; διαβεβλῆσθαι εἴς τινα Pl.R. 539c
.

4 elliptical usages,

a after Verbs which have no sense of motion to or into a place, τὴν πόλιν ἐξέλιπον εἰς χωρίον ὀχυρόν they quitted the city for a strong position, i.e. to seek a strong position, X.An.1.2.24; γράμματα ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας letters were captured [and sent] to Athens, Id.HG1.1.23, cf. Pl.R. 468a; ἀνίστασθαι ἐς Ἄργος E.Heracl.59
, cf. Pl.Phd. 116a.

b participles signifying motion are freq. omitted with εἰς, τοῖς στρατηγοῖς τοῖς εἰς Σικελίαν (sc. ἀποδειχθεῖσιν) And.1.11, etc.

c c. gen., mostly of proper names, as εἰς Ἀΐδαο, [dialect] Att. εἰς Ἅιδου [δόμους], Il.21.48; ἐς Ἀθηναίης [ἱερόν] to the temple of Athena, 6.379; ἐς Πριάμοιο [οἶκον] 24.160, cf. 309; εἰς Αἰγύπτοιο [ῥόον] Od.4.581; ἐς τοῦ Κλεομένεος Hdt.5.51
; εἰς Ἀσκληπιοῦ Ar.Pl. 411
; ἐπὶ δεῖπνον [ἰέναι] εἰς Ἀγάθωνος Pl.Smp. 174a
: with Appellatives, ἀνδρὸς ἐς ἀφνειοῦ to a rich man's house, Il.24.482; ἐς πατρός Od.2.195
; πέμπειν εἰς διδασκάλων send to school, X.Lac.2.1; εἰς δ. φοιτᾶν Pl.Prt. 326c
; ἐς σεωυτοῦ, ἑωυτοῦ, Hdt.1.108, 9.108, etc.

II OF TIME,

1 to denote a certain point or limit of time, up to, until, ἐς ἠῶ Od.11.375
; ἐς ἠέλιον καταδύντα till sunset, 9.161 (but also, towards or near sunset, 3.138); ἐκ νεότητος ἐς γῆρας Il.14.86
; ἐκ παιδὸς ἐς γῆρας Aeschin.1.180
; ἐς ἐμέ up to my time, Hdt.1.92, al.: with Advbs., εἰς ὅτε (cf. ἔς τε) against the time when.., Od.2.99; εἰς πότε; until when ? how long ? S.Aj. 1185 (lyr., cf. εἰσόκἐ; εἰς ὁπότε Aeschin.3.99
; ἐς τί; = εἰς πότε; Il.5.465; ἐς ὅ until, Hdt.1.93, etc.; ἐς οὗ Id.1.67
, 3.31, etc.; ἐς τόδε Id.7.29
, etc.

2 to determine a period, εἰς ἐνιαυτόν for a year, i.e. a whole year, Il.19.32, Od.4.526; within the year, ib.86 (cf. ἐς ἐνίαυτον Alc.Supp.8.12
); εἰς ὥρας Od.9.135
; ἐς θέρος ἢ ἐς ὀπώρην for the summer, i.e. throughout it, 14.384; ἡ εἰς ἐνιαυτὸν κειμένη δαπάνη εἰς τὸν μῆνα δαπανᾶται the expenditure for a year is expended in the month, X.Oec.7.36; μισθοδοτεῖν τινὰς εἰς ἓξ μῆνας D.S.19.15
; χοίνικα κριθῶν εἰς τέσσαρας ἡμέρας διεμέτρει Posidon. 36J.
; εἰς ἑσπέραν ἥκειν to come at even, Ar.Pl. 998; εἰς τρίτην ἡμέραν or εἰς τρίτην alone, on the third day, in two days, Pl.Hp.Ma. 286b, X.Cyr.5.3.27; ἥκειν ἐς τὴν ὑστεραίαν Id.An.2.3.25
; ἥκειν εἰς τὸ ἔαρ Hell.Oxy.17.4
; ἐς τέλος at last, Hdt.3.40; ἐς καιρόν in season, Id.4.139; οὐκ ἐς ἀναβολάς, ἀμβολάς, with no delay, Id.8.21, E.Heracl. 270, etc.; ἐς τότε at this time, v.l. in Od.7.317 (but εἰς τότε at that time (in the [tense] fut.), D.14.24, Pl.Lg. 830b); ἐς ὕστερον or τὸ ὕστερον, Od.12.126, Th.2.20: with Advbs., ἐς αὔριον Il.8.538
, Pl. Lg. 858b; ἔς περ ὀπίσσω Od.20.199
; ἐς αὖθις Th.4.63
(v. εἰσαῦθις (; ἐς αὐτίκα μάλ' Ar. Pax 367; εἰς ἔπειτα (v. εἰσέπειτα (; ἐς τὸ ἔ., Th.2.64; ἐς ὀψέ Id.8.23
; εἰς ἅπαξ, v. εἰσάπαξ; εἰς ἔτι, v. εἰσέτι.

III to express MEASURE OR LIMIT, without reference to Time, ἐς δίσκουρα λέλειπτο was left behind as far as a quoit's throw, Il.23.523; ἐς δραχμὴν διέδωκε paid them as much as a drachma, Th.8.29; ἱματισμὸν ζητῆσαι εἰς δύο τάλαντα Thphr.Char.23.8
; so ἐς τὰ μάλιστα to the greatest degree, Hdt.1.20, etc.; ἐς τοσοῦτο τύχης ἀπίκευ Id.1.124
; εἰς τοσοῦτο ἥκειν Lys.27.10
; εἰς τοῦτο θράσους καὶ ἀναιδείας ἀφίκετο D.21.194
; ἐς ὅ ἐμέμνηντο so far as they remembered, Th.5.66; ἐς τὸ ἔσχατον Hdt.7.229
, etc.; εἰς ἅλις Theoc.25.17
.

2 freq. with Numerals, ἐς τριακάδας δέκα ναῶν A.Pers. 339
; ναῦς ἐς τὰς τετρακοσίας, διακοσίας, to the number of 400, etc., Th.1.74, 100, etc.; εἰς ἕνα, εἰς δύο, εἰς τέσσαρας, one, two, four deep, X.Cyr.2.3.21; but εἰς τέσσαρας four abreast, Aen.Tact.40.6: with Advbs., ἐς τρίς or ἐστρίς thrice, Pi.O.2.68, Hdt.1.86; of round numbers, about, X.An.1.1.10.

3 distributive, εἰς φυλάς by tribes, LXX 1 Ki.10.21, cf. 2 Ki.18.

4

IV to express RELATION, towards, in regard to, ἐξαμαρτεῖν εἰς θεούς A.Pr. 945
, etc.; ἁμάρτημα εἴς τινα, αἰτίαι ἐς ἀλλήλους, Isoc.8.96, Th.1.66; ὄνειδος ὀνειδίζειν εἴς τινα S.Ph. 522
; ἔχθρη ἔστινα Hdt.6.65
; φιλία ἐς ἀμφοτέρους Th.2.9
; λέγειν ἐς .. Hdt.1.86; γνώμη ἀποδεχθεῖσα ἐς τὴν γέφυραν Id.4.98
; ἡ ἐς γῆν καὶ θάλασσαν ἀρχή Th.8.46
.

b of the subject of a work, esp. in titles, e.g. τὰ ἐς Ἀπολλώνιον Philostr. VA
; of the object of a dedication, as in titles of hymns, ἐπινίκια, etc.

2 in regard to, πρῶτος εἰς εὐψυχίαν A.Pers. 326
; σκώπτειν ἐς τὰ ῥάκια Ar. Pax 740
, cf. Eq.90; διαβάλλειν τινὰ ἔς τι Th.8.88
; αἰτία ἐπιφερομένη ἐς μαλακίαν Id.5.75
; μέμφεσθαι εἰς φιλίαν X.An.2.6.30
; εἰς τὰ πολεμικὰ καταφρονεῖσθαι Id.HG7.4.30
; πόλεως εὐδοκιμωτάτης εἰς σοφίαν Pl.Ap. 29d
; in respect of, εὐτυχεῖν ἐς τέκνα E.Or. 542
, cf. Pl.Ap. 35b, etc.; εἰς χρήματα ζημιοῦσθαι Id.Lg. 774b
, cf. D.22.55; ἐς τὰ ἄλλα Th.I.I; εἰς ἄπαντα S.Tr. 489
; ἐς τὰ πάνθ' ὁμῶς A.Pr. 736
; εἰς μὲν ταῦτα Pl.Ly. 210a
; τό γ' εἰς ἑαυτόν, τὸ εἰς ἐμέ, S.OT 706, E. IT 691, cf. S.Ichn.346; ἐς ὀλίγους μᾶλλον τὰς ἀρχὰς ποιεῖν Th.8.53
; ἐς πλείονας οἰκεῖν Id.2.37
; for τελεῖν ἐς Ἕλληνας, Βοιωτούς, ἄνδρας, etc., v. τελέω.

3 of Manner, ἐς τὸν νῦν τρόπον Id.1.6
; τίθεμεν τἆλλα εἰς τὸν αὐτὸν λόγον; Pl.R. 353d
; ἐς ἓν μέλος Theoc.18.7
: freq. periphr. for Advbs., ἐς κοινὸν φράζειν, λέγειν, A.Pr. 844, Eu. 408; ἐς τὸ πᾶν, = πάντως, Id.Ag. 682(lyr.); ἐς τάχος, = ταχέως, Ar.Ach. 686; ἐς εὐτέλειαν, = εὐτελῶς, Id.Av. 805; ἐς τἀρχαῖον Id.Nu. 593
; εἰς καλόν S. OT78
, cf. Pl.Phd. 76e; ἐς δέον γεγονέναι Hdt.1.119
, cf. S.OT 1416, and v. δέον.

V ofan end or limit, ἔρχεσθαι, τελευτᾶν, λήγειν ἐς.., to end in.., Hdt.1.120,3.125,4.39, etc.; ἐς ἑβδομήκοντα ἔτεα ου,ρον ἀνθρώπῳ προτίθημι Id.1.32
; καταξαίνειν ἐς φοινικίδα to cut into red rags, Ar.Ach. 320 (troch.); στρέφειν τι εἰς αἷμα Apoc.11.6
; εἰς ἄνδρας ἐκ μειρακίων τελευτᾶν, εἰς ἄνδρα γενειᾶν, Pl.Tht. 173b, Theoc.14.28; ἐκτρέφειν τὸ σπέρμα εἰς καρπόν X.Oec.17.10
: so with εἶναι or γίγνομαι to form a predicate, ἔσται εἰς ἔθνη LXXGe.17.16
; ἐγενήθη εἰς γυναῖκα ib.20.12; πιστὸς (sc.ἦν) εἰς προφήτην ib.IKi.3.20; ἐγένετο εἰς δένδρον Ev.Luc.13.19
,al.

2 of Purpose or Object, εἰπεῖν εἰς ἀγαθόν, πείσεται εἰς ἀγαθόν, for good, for his good, Il.9.102,11.789; εἰς ἀγαθὰ μυθεῖσθαι 23.305
; ἐς πόλεμον θωρήξομαι 8.376
, cf. Hdt.7.29, etc.; ἐς φόβον to cause fear, Il.15.310; ἐς ὑποδήματα δεδόσθαι Hdt.2.98
; κόσμος ὁ εἰς ἑορτάς X.Oec.9.6
; ἐπιτηδεότατος, εὐπρεπής, ἔς τι Hdt.1.115
,2.116; εἰς κάλλος ζῆν to live for show, X.Cyr.8.1.33, cf. Ages. 9.1; ἐς δαίτην ἐκάλεσσε Call.Aet.1.1.5
; εἰς κέρδος τι δρᾶν S.Ph.
III; πάσας φωνὰς ἱέντων εἰς ἀπόφυξιν Ar.V. 562
; εἰς γράμματα παιδὶ δεκετεῖ ἐνιαυτοὶ τρεῖς Pl.Lg. 809e
; εἰς τὸ πρᾶγμα εἶναι to be pertinent, to the purpose, D.36.54; freq. of expenditure on an object, IG22.102.11, 116.41, al.; ἐς τὸ δέον Ar.Nu. 859
, etc.; ἐς δᾷδα ib. 612.

B POSITION: εἰς is sts. parted from its acc. by several words, εἰς ἀμφοτέρω Διομήδεος ἅρματα βήτην Il.8.115
; εἰς δὲ μονάρχου δῆμος ἀϊδρίῃ δουλοσύνην ἔπεσεν Sol.9
: seldom (only in Poets) put after its case, Il.15.59, Od.3.137,15.541, S.OC 126(lyr.): after an Adv., αὔριον ἔς· τῆμος δὲ.. Od.7.318
.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > εἰς
6 εἰς

εἰς u. ἐς, die allg. Bedeutung ist die Bewegung nach etwas hinein. (1) am häufigsten von Ländern bei den Verbis, die eine Bewegung ausdrücken. Nach griechischer Weise steht oft der Name der Einwohner für das Land, εἰς τοὺς Καρδούχους ἐμβάλλειν; überall an die Volks- oder Richterversammlung als den Ort zu denken, in den man eintritt; εἰς ϑεὸν ἐλϑεῖν, zum Orakel. Bei einzelnen Personen wo immer auch noch an den Ort, das Zelt od. Haus gedacht werden kann. In den häufigen Vrbdgn εἰς Ἀΐδαο u. Ἅιδου fehlt οἶκον oder ein ähnliches Substantivum; ἀνδρὸς ἐς ἀφνειοῠ, in das Haus eines begüterten Mannes; εἰς διδασκάλων πέμπειν, ἐς διδασκάλου φοιτᾶν in die Schule schicken, gehen; φέρων ἐς σεωυτοῦ, in dein Haus; auch bei Tempeln heißt es εἰς Ἀϑηναίης, in den Tempel der Athene; ἂψ δ' εἰς Αἰγύπτοιο στῆσα νέας, in des Aegyptus Strom. Bes. bei den Rednern; ἐς τοσοῠτο ἐγένετο, so weit kam es; ἐς πᾶν ἔργον χωρεῖν, alles wagen; εἰς πρόσϑεν, vorwärts. (2) Bei mehreren Verbis, die eine Ruhe ausdrücken, steht εἰς brachylogisch, so daß man das Verbum der Bewegung hinzudenken muß; ἐφάνη λῖς εἰς ὁδόν, er kam auf den Weg u. zeigte sich da; εἰς Σάρδεις, nach Sardes hingekommen sein; κατασκηνοῠν εἰς κώμας, sich einquartieren u. lagern; κατέστη εἰς τὴν βασίλειαν, er trat ein in die Herrschaft; ἀποστὰς εἰς Μυσούς, ἐς χωρίον, fiel ab zu den M.; στῆναι εἰς μέτωπον, sich hingestellt haben auf; in παραγγέλλειν εἰς τὰ ὅπλα, fehlt ἰέναι, wie bei uns: zu den Waffen rufen; βούλομαι ἐς τὸ βαλανεῖον, ich will in das Bad. Aehnl. εἰς ἀνάγκην κείμεϑα, wir sind in die Notwendigkeit versetzt. Gramm. zitieren mit ζήτει εἰς τὸ δεῖνα, z. B. ζήτει εἰς τὰ ἐπάνω, d. h. »siehe oben«. (3) Nicht das Eindringen in einen Ort, sondern nur die Richtung wohin; ἀφίκοντο εἰς χωρίον, wo sie nicht hineinkommen; τὸ εἰς Παλλήνην τεῖχος, dahin gelegen. Dah. steht es oft bei den Verbis des Sehens. So auch bei den Verbis sagen, zeigen, wo wir vor, unter, in Gegenwart übersetzen; ἐς φανερὸν λεγόμεναι αἰτίαι, die ins Öffentliche ausgesprochnen, offen angegebenen Gründe; ἀποδῠναι ἐς τὸ φανερόν, vor aller Augen; στρατιὰν ἐπαγγέλλειν ἐς τοὺς συμμάχους, unter den Bundesgenossen ausschreiben. So auch εἰς τοὺς ἄλλους διαβεβλῆσϑαι, bei den anderen verleumdet worden sein; ἐπαχϑῆ εἶναι εἰς τοὺς πολλούς, der Menge lästig sein. (4) Feindliche Bdtg: gegen; ἴεντο εἰς τοὺς ἀνϑρώπους, stürzten auf die Feinde los. Auch in gutem Sinne: gegen. (5) Bei der Zeit ist εἰς Grenzbestimmung und bedeutet. (a) bis; εἰς τόδε, bis auf diese Zeit; εἰς ἐμέ, bis zu meiner Zeit; ἐς τί; wie lange?; εἰς ὅτε, bis zur Zeit, wann; ἐς οὗ, bis daß. Oft entspricht es einem vorangehenden ἐκ,; εἰς ἔτος ἐξ ἔτεος, wie unser: Jahr aus, Jahr ein. (b) die ganze, dazwischenliegende Zeit; εἰς ἐνιαυτόν, ein Jahr lang, auf ein Jahr, eigtl. bis ein Jahr vollendet ist. (c) den Zeitpunkt selbst; ἐς ϑέρος, ἐς ὀπώρην ἐλεύσεσϑαι, auf den Sommer; οὔτε ἐς τὸ παρέον οὔτε ἐς χρόνον μεταμελήσει, weder für jetzt, noch dereinst; ἐς νύκτα ἐτελεύτα, zur Nacht; ἡ εἰς αὔριον ἡμέρα, der morgende Tag. (6) Bei der Zahl drückt es ebenfalls die Grenze aus: bis an, höchstens, u. allgemein: gegen, an; ἐς δίσκουρα λέλειπτο, auf Diskusweite; ἐς δραχμὴν ἑκάστῳ διέδωκε, zum Belauf einer Drachme; ἐς τρίς, bis auf dreimal. Distributiv steht es bes. bei Angabe der Stellung der Soldaten; εἰς δύο, je zwei Mann neben einander; εἰς ὀκτώ, je acht Mann hinter einander. (7) An βλέπειν εἴς τι reiht sich die Zweckbedeutung: zu, für; εἰπεῖν εἰς ἀγαϑόν, zum Guten reden, um Gutes zu bewirken; πείσεται εἰς ἀγαϑόν, zu seinem Besten; εἰς χάριν πράττειν, zu Gefallen; εἰς τί, wozu?; εἰς πίστιν δέδωκα, auf Kredit; ἐς χλαῖναν πόκον δωρεῖσϑαι, zum Kleide; ἐς γράμματα, um zu lernen. Bei adject.; ἐπιτήδειος ἔς τι, geeignet zu etwas; εἰς τὸ πρᾶγμά ἐστι ist zweckdienlich. Auch ἐξάγει τὸ στράτευμα, εἰς τὸ μὴ φοβεῖσϑαι, damit nicht; τὸ προςτυχὸν εἰς ὅπλον ἁρπάζεσϑαι, τὴν πήραν εἰς καϑέδραν ποιεῖσϑαι, als Waffe, zum Sitz. (8) In Ansehung, in Rücksicht auf; τὸ μὲν γὰρ εἰς ἔμ' οὐ κακῶς ἔχει, was mich anbetrifft, ich befinde mich nicht schlecht; εἰς ὅσον ἐγὼ σϑένω, wie weit; ἐς τὰ μάλιστα, häufig; εἰς χρήματα δίκην λαμβάνειν u. εἰς τὰ σώματα τιμωρίας ποιεῖσϑαι, an Geld u. am Leben strafen. Bes. bei anklagen, loben, tadeln; εἴς τε μαλακίαν καὶ εἰς τὴν ἀβουλίαν ἀπελύσαντο, sie rechtfertigten sich gegen den Vorwurf der Weichlichkeit; ἐνεκάλουν εἰς τὴν ἐπιτροπήν, über die Vormundschaft. Auch πρῆγμα γενόμενον εἴς τινα, ein Vorfall, der sich mit einem zugetragen. Absolut, εἰς δὲ τὴν τοῠ καρποῠ κομιδήν, was das anbetrifft; ἐς τὰ ἄλλα, in anderer Hinsicht. Man merke noch εἰς τὸν ἀριϑμὸν ἐφάνη τριςχίλια, für die Zählung oder nach der Zählung; εἰς τὸν πάντα ἀριϑμόν u. εἰς λόγον, in Rücksicht auf. (9) Hieraus entwickelt sich die Bdtg: gemäß, nach; εἰς το πεπρωμένον τελεῖται, das Vollenden nach dem Schicksal, drin Aufgehen in das Beschlossene; ἐς δύναμιν, nach Kräften; ἐς τὸ δυνατόν, soweit es möglich ist; ἐς ἀργύριον λογισϑέν, auf Geld berechnet; εἰς ἓν μέλος, nach einer Weise. Adverbial, ἐς το ἀκριβὲς εἰπεῖν, genau. In der Zusammensetzung: hinein, hinan, hinzu

Wörterbuch altgriechisch-deutsch > εἰς
7 εἰς-έχω

εἰς-έχω (s. ἔχω), hineinreichen, sich hineinerstrecken, ἐς ποταμόν, ἐς ϑάλασσαν, Her. 1, 193. 2, 158 u. öfter; κόλπος ἐκ τῆς βορηΐης ϑαλάσσης ἐςέχων ἐπὶ Αἰϑιοπίης, der sich nach Aethiopien hineinerstreckt, 2, 12; Plut. Alex. 44. Aehnlich ϑάλαμος ἐςέχων ἐς τὸν ἀνδρεῶνα, hat einen Ausgang dahin, Her. 3, 78; ἐς τὸν οἶκον ἐςέχων ὁ ἥλιος, die in das Haus hineinscheinende Sonne, 8, 137. – In Gemälden ist τὸ εἰςέχον der Schatten, Philostr. v. Apoll. 2, 20.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > εἰς-έχω
8 εις

    I.

     εἰς

    ион., дор. и староатт. ἐς praep. cum acc.

    1) ( направление в пространстве) в, на, до, к

     (ἐρύσαι νῆα εἰς ἅλα Hom.; ἐμβαλεῖν τι εἴς τι Soph.)

    ἐμβαλεῖν εἰς τέν Ἀττικήν Xen. — вторгнуться в Аттику;

    πέμπειν εἴς τινα Hes., Thuc., Xen.; — послать к кому-л.;

    εἰς ἐλάτην ἀναβῆναι Hom. — взобраться на сосну;

    εἰς τὸ πεδίον καταβῆναι Xen. — спуститься на равнину;

    ἐς πατρὸς (sc. οἶκον) ἀπονέεσθαι Hom. — возвращаться в отчий дом;

    εἰς Ἀθηναίης (sc. ἱερόν) Hom. — в храм Афины;

    ἐς τὸν δῆμον λέγειν Thuc. — говорить (обращаясь) к народу;

    γράμματα ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας Xen. — письмо было перехвачено и доставлено в Афины;

    εἰς (τὸ) πρόσθεν Soph., Plat., Arst.; — вперед;

    εἰς τὸν οὐρανὸν ἅλλεσθαι Xen. — прыгать до неба;

    παραγγέλλειν εἰς τὰ ὅπλα Xen. — призывать к оружию;

    εἰς (τὸ) ὀρθόν Arst. — в прямом направлении, прямо;

    συνελθεῖν εἰς ἕν Arst. — свестись к одному, слиться воедино;

    τῆς γεφύρης τὸ ἐς τέν Σκυθικέν ἔχον Her. — обращенная к Скифии часть моста;

    ἥ εἰς Βοιωτοὺς ὁδός Xen. — дорога в Беотию

    2) (редко - местонахождение, преимущ. в результате глаголов движения) в, на

     φανήμεναι εἰς ὁδόν Hom. — показаться на дороге;

    παρεῖναι εἰς τὸν ἀριθμόν Xen. — присутствовать на перекличке;

    μετὰ τούτους ὁρᾶται χερσόνησος καὴ λιμέν εἰς αὐτήν Diod. — за этими (песчаными холмами) виден полуостров и в нем залив

    3) ( направление во времени)

     (вплоть) до

    ἐς ἠῶ Hom. — до зари;

    εἰς ἕω Arst. — до (следующего) утра;

    ἐς ἠέλιον καταδύντα Hom. — до захода солнца (ср. 4);

    ἐς ἐμέ Her. — до моего времени;

    εἰς τότε Plat. — до тех пор, пока;

    εἰς ὅτε Hom. и ἐς οὗ Her. — до тех пор как, пока не;

    εἰς ἄνδρας Plat. — до возмужалости;

    εἰς πότε ; Soph. — доколе?, до каких пор?;

    ἥ εἰς τὸν ἐνιαυτὸν δαπάνη Xen. — годичный запас (ср. 4);

    εἰς ἀεί Thuc. — навсегда, на вечные времена

    4) ( момент или положение во времени) во время, в течение

     ἐς ἠέλιον καταδύντα Hom. — с заходом солнца (ср. 3);

    εἰς τὸ ἐνιαυτόν Arst. — в течение года (ср. 3);

    ἐς ὀψέ Thuc. — в поздний час;

    ἐς τέλος Her. — наконец, в конце концов;

    ἐς καιρόν Her. — во-время, кстати

    5) ( предел) до

     εἰς ἔτη ἑκατὸν ζῆν Arst. — жить до (т.е. не свыше) ста лет

    6) ( приблизительность) около

     ἐς τριακάδας δέκα ναῶν Aesch. — до трехсот кораблей

    7) ( разделительность) по, на

     ἐς δεκάδας διακοσμεῖσθαι Hom. — разделиться на десятки;

    ἐς δραχμήν ἑκάστῳ Thuc. — по драхме каждому;

    οἱ ὁπλῖται εἰς ὀκτὼ ἐγένοντο Xen. — гоплиты выстроились по восьми в ряд

    8) ( близкая связь или сходство)

     ἀργύριον ἢ ὅσα εἰς ἀργύριον Arst. — деньги или то, что их заменяет

    9) ( образ или качество) по, в отношении

     εὐδόκιμος εἰς σοφίαν καὴ ἰσχύν Plat. — славящийся мудростью и могуществом;

    εἰς τρόπον τινά Luc. каким-л. — способом;

    ἐς τὸ ἀκριβές Thuc. и εἰς ἀκρίβειαν Plat., Arst.; — точно, тщательно

    10) ( мера или степень) по, насколько, сообразно

     εἰς δύναμιν и εἰς τὸ δυνατόν Xen., Arst.; — по возможности, насколько возможно;

    εἰς ὅσον ἐγὼ σθένω Soph. — насколько я в силах;

    ἐς τὰ μάλιστα Her. — в высшей степени

    11) ( враждебность) против

     εἴςτινα ἰέναι Xen. — устремиться на кого-л.;

    στρατεύειν εἰς Ἀττικήν Thuc. — воевать против Аттики

    12) ( действие или чувство) к, по отношению к

     φιλία ἔς τινα Thuc. — дружба к кому-л.;

    δίκαιος εἴς τινα Soph. — справедливый к кому-л.;

    δέος ἔς τινα Thuc. — страх перед кем-л.;

    τό γ΄ εἰς ἑαυτόν Soph. — что касается его лично;

    ἥ εἴς τι ἀρχή Thuc. — власть над чем-л., αἰτία ἐς μαλακίαν Thuc. обвинение в трусости;

    ἐπαινεῖσθαι εἰς δικαιοσύνην Arst. — быть хвалимым за справедливость;

    σκωπτειν εἴς τι Arph. — смеяться над чем-л.

    13) ( цель или намерение) для, из, из-за

     εἰς κέρδος δρᾶν τι Soph. — делать что-л. из-за выгоды;

    ἐς φόβον τινός Hom. — на страх кому-л.;

    τὰ εἰς τροφέν ὕδατα Arst. — вода для приготовления пищи;

    ἥ εἰς ἑορτὰς ἐσθής Xen. — праздничная одежда;

    ἀδικεῖν εἰς ὕβριν Arst. — совершать преступления из озорства;

    εἰς τί ; Soph. — для чего?, к чему?

    II.

     εἴς

     εἶς и ἐσσί эп.-ион. (= εἶ См. ει) 2 л. sing. praes. к εἰμί См. ειμι

    III.

     εἵς

     ἕντος part. aor. 2 к ἵημι См. ιημι

    IV.

     εἶς

    Hes. (= εἶ См. ει) 2 л. sing. praes. fut. к εἶμι См. ειμι

    V.

     εἷς

    (эп. тж. ἕεις), μία (эп. тж. ἴᾰ), ἕν, gen. ἑνός, μιᾶς (эп. тж. ἰῆς), ἑνός

    1) один, единый

     εἷς οἶος Hom. и εἷς μοῦνος Her. — один единственный;

    πλέν εἷς τις Soph. — за исключением кого-то одного;

    εἷς οὐδείς Her., Thuc., тж. εἷς οὐ Aesch. и εἷς μή Xen. — ни один, решительно никто;

    οὐχ εἷς Aesch., Eur.; — не один;

    εἷς ἕκαστος Her., Plat., Plut.; — каждый в отдельности;

    καθ΄ ἕνα (καθ΄ ἕν) Plat., Arst.; — поодиночке, по одному, но тж. вместе, воедино;

    καθ΄ ἓν ξύμπαντες Plat. — все сразу;

    καθ΄ ἓν γενέσθαι Thuc. — объединиться;

    ἐς μίαν (βουλήν) Hom., Thuc.; — единодушно;

    τὸ ἓν ἐπὴ πολλῶν Plut., Arst.; — единство во множестве;

    ἓν καθ΄ αὑτό Arst. — абсолютное единство;

    ἓν κατὰ συμβεβηκός Arst. — относительное единство;

    εἷς πρὸς ἕνα Dem. и ἓν πρὸς ἕν Plat., Arst.; — ее поставляя одно с другим, т.е. при сравнительном рассмотрении;

    εἷς μὲν …εἷς ( или ἕτερος) δε Xen., Arst.; — один …, другой же, для усиления superl. что ни на есть (εἷς ἄριστος Hom., Soph.);

    εἷς αὐτῶν Thuc. — один из них;

    τὰ ἕνα Arst. — единства

    2) некий, какой-то, какой-л.

     ἑνὴ τῷ τρόπῳ Plat. каким-л. — способом;

    εἷς ὅ πρῶτος Dem. — первый попавшийся, любой

    3) (= πρῶτος См. πρωτος) первый

     (ἓν καὴ εἰκοστὸν ἔτος Thuc.)

Древнегреческо-русский словарь > εις
9 εἰςφέρω

εἰς-φέρω, hineintragen, -bringen; ἐς τὴν ὕλην ἐςφερόμενοι, in den Wald geratend; einführen. Von Speisen: auftragen. Von den Bienen: eintragen. Bes. (a) von Abgaben u. dgl.: beitragen, beisteuern; auch τινὶ εἴς τι, einem einen Beitrag wozu leisten. (b) eine Meinung vorbringen, ein Gesetz vorschlagen; sc. δίκην, einen Prozess einleiten. (c) Bericht erstatten; ποταμὸς πολλὰς δρῦς εἰςφέρεται, reißt in sich hinein; für sich einbringen; εἰς τὸν οἶκον εἰςενεγκαμένη, von der Mitgift; einführen; oft übertr., σπουδήν, an den Tag legen, beweisen

Wörterbuch altgriechisch-deutsch > εἰςφέρω
10 οἶκος

οἶκος, ου, ὁ (Hom.+)

① house

ⓐ lit.

α. a dwelling Lk 11:17 (cp. πίπτω 1bβ); 12:39; 14:23 (unless οἶκ. means dining room here as Phryn. Com. [V B.C.] 66 Kock; X., Symp. 2, 18; Athen. 12, 54a); Ac 2:2; (w. ἀγροί, κτήματα) Hs 1:9. εἰς τὸν οἶκόν τινος into or to someone’s house (Judg 18:26) ἀπέρχεσθαι Mt 9:7; Mk 7:30; Lk 1:23; 5:25; εἰσέρχεσθαι Lk 1:40; 7:36; 8:41; Ac 11:12; 16:15b; ἔρχεσθαι Mk 5:38; καταβαίνειν Lk 18:14; πορεύεσθαι 5:24; ὑπάγειν Mt 9:6; Mk 2:11; 5:19; ὑποστρέφειν Lk 1:56; 8:39.—κατοικεῖν εἰς τὸν οἶκόν τινος live in someone’s house Hm 4, 4, 3; Hs 9, 1, 3. οἱ εἰς τὸν οἶκόν μου the members of my household Lk 9:61. εἰς τὸν … οἶκον ἐγένετο χαρά AcPl Ha 6, 2.—εἰς τὸν οἶκον into the house; home: ἀνάγειν Ac 16:34. ἀπέρχεσθαι Hs 9, 11, 2. ἔρχεσθαι Lk 15:6. ὑπάγειν Hs 9, 11, 6. ὑποστρέφειν Lk 7:10.—εἰς τὸν οἶκον (w. ὐποδέχεσθαι) Lk 10:38 v.l. (s. οἰκία 1a).—εἰς οἶκόν τινος to someone’s house/home Mk 8:3, 26. εἰς οἶκόν τινος τῶν ἀρχόντων Lk 14:1 (on the absence of the art. s. B-D-F §259, 1; Rob. 792).—εἰς οἶκον home (Aeschyl., Soph.; Diod S 4, 2, 1): εἰσέρχεσθαι Mk 7:17; 9:28. ἔρχεσθαι 3:20.—ἐκ τοῦ οἴκου ἐκείνου Ac 19:16.—ἐν τῷ οἴκῳ τινός in someone’s house Ac 7:20; 10:30; 11:13; Hs 6, 1, 1.—ἐν τῷ οἴκῳ in the house, at home J 11:20; Hv 5:1.—ἐν οἴκῳ at home (Strabo 13, 1, 38; UPZ 59, 5 [168 B.C.]; 74, 6; POxy 531, 3 [II A.D.]; 1 Km 19:9) Mk 2:1 (Goodsp., Probs. 52); 1 Cor 11:34; 14:35.—κατὰ τοὺς οἴκους εἰσπορεύεσθαι enter house after house Ac 8:3. κατʼ οἴκους (opp. δημοσίᾳ) from house to house i.e. in private 20:20. In the sing. κατʼ οἶκον (opp. ἐν τῷ ἱερῷ) in the various private homes (Jos., Ant. 4, 74; 163.—Diod S 17, 28, 4 κατʼ οἰκίαν ἀπολαύσαντες τῶν βρωτῶν=having enjoyed the food in their individual homes) 2:46; 5:42. ἡ κατʼ οἶκόν τινος ἐκκλησία the church in someone’s house Ro 16:5; 1 Cor 16:19; Col 4:15; Phlm 2 (s. ἐκκλησία 3bα; EJudge, The Social Pattern of Christian Groups in the First Century ’60; LWhite, House Churches: OEANE III 118–21 [lit.]). τὰ κατὰ τὸν οἶκον household affairs (Lucian, Abdic. 22) 1 Cl 1:3.

β. house of any large building οἶκος τοῦ βασιλέως the king’s palace (Ael. Aristid. 32, 12 K.=12 p. 138 D.; 2 Km 11:8; 15:35; 3 Km 7:31; Jos., Ant. 9, 102) Mt 11:8. οἶκος ἐμπορίου (s. ἐμπόριον) J 2:16b. οἶκος προσευχῆς house of prayer Mt 21:13; Mk 11:17; Lk 19:46 (all three Is 56:7). οἶκ. φυλακῆς prison-house 14:7 (Is 42:7).—Esp. of God’s house (Herodas 1, 26 οἶκος τῆς θεοῦ [of Aphrodite]; IKosPH 8, 4 οἶκος τῶν θεῶν.—οἶκ. in ref. to temples as early as Eur., Phoen. 1372; Hdt. 8, 143; Pla., Phdr. 24e; ins [cp. SIG ind. IV οἶκος d; Thieme 31]; UPZ 79, 4 [II B.C.] ἐν τῷ οἴκῳ τῷ Ἄμμωνος; POxy 1380, 3 [II A.D.]; LXX; New Docs 1, 6f; 31; 139) οἶκος τοῦ θεοῦ (Jos., Bell. 4, 281) Mt 12:4; Mk 2:26; Lk 6:4. Of the temple in Jerusalem (3 Km 7:31 ὁ οἶκος κυρίου; Just., D. 86, 6 al.) ὁ οἶκός μου Mt 21:13; Mk 11:17; Lk 19:46 (all three Is 56:7). ὁ οἶκ. τοῦ πατρός μου J 2:16a; cp. Ac 7:47, 49 (Is 66:1). Specif. of the temple building (Eupolem.: 723 fgm 2, 12 Jac. [in Eus., PE 9, 34, 14]; EpArist 88; 101) μεταξὺ τοῦ θυσιαστηρίου καὶ τοῦ οἴκου between the altar and the temple building Lk 11:51. Of the heavenly sanctuary, in which Christ functions as high priest Hb 10:21 (sense bα is preferred by some here).

γ. in a wider sense οἶκ. occasionally amounts to city (cp. the note on POxy 126, 4.—Jer 22:5; 12:7; TestLevi 10, 5 οἶκος … Ἰερους. κληθήσεται) Mt 23:38; Lk 13:35.

ⓑ fig. (Philo, Cher. 52 ὦ ψυχή, δέον ἐν οἴκῳ θεοῦ παρθενεύεσθαι al.)

α. of the Christian community as the spiritual temple of God ὡς λίθοι ζῶντες οἰκοδομεῖσθε οἶκος πνευματικός as living stones let yourselves be built up into a spiritual house 1 Pt 2:5 (ESelwyn, 1 Pt ’46, 286–91; JHElliott (s. end) 200–208). The tower, which Hermas uses as a symbol of the Christian community, is also called ὁ οἶκ. τοῦ θεοῦ: ἀποβάλλεσθαι ἀπὸ τοῦ οἴκ. τοῦ θ. Hs 9, 13, 9. Opp. εἰσέρχεσθαι εἰς τὸν οἶκ. τοῦ θεοῦ Hs 9, 14, 1.—The foll. pass. are more difficult to classify; mng. 2 (the Christians as God’s family) is poss.: ὁ οἶκ. τοῦ θεοῦ 1 Pt 4:17; ἐν οἴκῳ θεοῦ ἀναστρέφεσθαι ἥτις ἐστὶν ἐκκλησία θεοῦ ζῶντος 1 Ti 3:15.

β. dwelling, habitation, of the human body (Just., D. 40, 1 τὸ πλάσμα … οἶκ. ἐγένετο τοῦ ἐμφυσήματος; Mel., P. 55, 402 τοῦ σαρκίνου οἴκου; Lucian, Gall. 17) as a habitation of hostile spirits Mt 12:44; Lk 11:24. Corresp. the gentiles are called an οἶκ. δαιμονίων 16:7.

② household, family (Hom. et al.; Artem. 2, 68 p. 161, 11 μετὰ ὅλου τοῦ οἴκου; Ath. 3, 2 τὸν ὑμέτερον οἶκον) Lk 10:5; 19:9; Ac 10:2; 11:14; 16:31; 18:8. ὅλους οἴκους ἀνατρέπειν ruin whole families Tit 1:11 (cp. Gen 47:12 πᾶς ὁ οἶκος=‘the whole household’). ὁ Στεφανᾶ οἶκ. Stephanas and his family 1 Cor 1:16; ὁ Ὀνησιφόρου οἶκ. 2 Ti 1:16; 4:19. ὁ οἶκ. Ταουί̈ας ISm 13:2. Esp. freq. in Hermas: τὰ ἁμαρτήματα ὅλου τοῦ οἴκου σου the sins of your whole family Hv 1, 1, 9; cp. 1, 3, 1; 2, 3, 1; Hs 7:2. … σε καὶ τὸν οἶκ. σου v 1, 3, 2; cp. m 2:7; 5, 1, 7; Hs 7:5ff. W. τέκνα m 12, 3, 6; Hs 5, 3, 9. Cp. 1 Ti 3:4, 12 (on the subj. matter, Ocellus Luc. 47 τοὺς ἰδίους οἴκους κατὰ τρόπον οἰκονομήσουσι; Letter 58 of Apollonius of Tyana [Philostrat. I 362, 3]). ἡ τοῦ Ἐπιτρόπου σὺν ὅλῳ τῷ οἴκῳ αὐτῆς καὶ τῶν τέκνων the (widow) of Epitropus together with all her household and that of her children IPol 8:2 (Sb 7912 [ins 136 A.D.] σὺν τῷ παντὶ οἴκῳ). ἀσπάζομαι τοὺς οἴκους τῶν ἀδελφῶν μου σὺν γυναιξὶ καὶ τέκνοις I greet the households of my brothers (in the faith), including their wives and children ISm 13:1. In a passage showing the influence of Num 12:7, Hb 3:2–6 contrasts the οἶκος of which Moses was a member and the οἶκος over which Christ presides (cp. SIG 22, 16f οἶκος βασιλέως; Thu 1, 129, 3 Xerxes to one ἐν ἡμετέρῳ οἴκῳ; sim. οἶκος of Augustus IGR I, 1109 [4 B.C.], cp. IV, 39b, 26 [27 B.C.]; s. MFlory, TAPA 126, ’96, 292 n. 20). Hence the words of vs. 6 οὗ (i.e. Χριστοῦ) οἶκός ἐσμεν ἡμεῖς whose household we are.—On Christians as God’s family s. also 1bα above. τοῦ ἰδίου οἴκ. προστῆναι manage one’s own household 1 Ti 3:4f; cp. vs. 12 and 5:4.—On management of an οἶκος s. X., Oeconomicus. On the general topic of family MRaepsaet-Charlier, La femme, la famille, la parenté à Rome: L’Antiquité Classique 62, ’93, 247–53.

③ a whole clan or tribe of people descended fr. a common ancestor, house=descendants, nation, transf. sense fr. that of a single family (Appian, Bell. Civ. 2, 127 §531 οἴκοι μεγάλοι=famous families [of Caesar’s assassins]; Dionys. Byz. 53 p. 23, 1; LXX; Jos., Ant. 2, 202; 8, 111; SibOr 3, 167) ὁ οἶκ. Δαυίδ (3 Km 12:19; 13:2) Lk 1:27, 69 (on the probability of Semitic inscriptional evidence for the phrase ‘house of David’ s. articles pro and con in Bar 20/2, ’94, 26–39; 20/3, ’94, 30–37; 20/4, ’94, 54f; 20/6, ’94, 47; 21/2, ’95, 78f). ἐξ οἴκου καὶ πατριᾶς Δ. 2:4.—οἶκ. Ἰσραήλ Mt 10:6; 15:24; Ac 2:36; 7:42 (Am 5:25); Hb 8:10 (Jer 38:33); 1 Cl 8:3 (quot. of unknown orig.). AcPlCor 2:10. πᾶς οἶκ. Ἰσραήλ GJs 7:3 (Jer 9:25). ὁ οἶκ. Ἰς. combined w. ὁ οἶκ. Ἰούδα Hb 8:8 (Jer 38:31). οἶκ. Ἰακώβ (Ex 19:3; Is 2:5; Just., A I, 53, 4;, D. 135, 6) Lk 1:33; Ac 7:46. οἶκ. τοῦ Ἀμαλήκ 12:9.

④ a house and what is in it, property, possessions, estate (Hom. et al.; s. also Hdt. 3, 53; Isaeus 7, 42; Pla., Lach. 185a; X., Oec. 1, 5; Demetr.: 722 Fgm. 1, 15 Jac.; Jos., Bell. 6, 282; Just., D. 139, 4) ἐπʼ Αἴγυπτον καὶ ὅλον τὸν οἶκον αὐτοῦ over Egypt and over all his estate Ac 7:10 (cp. Gen 41:40; Artem. 4, 61 προέστη τοῦ παντὸς οἴκου).—S. the lit. on infant baptism, e.g. GDelling, Zur Taufe von ‘Häusern’ im Urchrist., NovT 7, ’65, 285–311=Studien zum NT ’70, 288–310.—JHElliott, A Home for the Homeless ’81. B. 133; 458. Schmidt, Syn. II 508–26. DELG. M-M. EDNT. TW. Sv.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > οἶκος
11 οἶκος

-ου ⁺ ὁ N 2 189-963-473-268-169=2062 Gn 7,1; 9,21.27; 12,1.15

house, any dwelling place Gn 9,21; big house, palace (of the king) 2 Sm 11,8; temple (of Jerusalem) Is 56,7

house, family Gn 7,1; descendants, nation Jer 38(31),33; id. (semit., rendering Hebr. בני sons of) 1 Chr 2,10; id. (rendering Hebr. עם) Lv 9,7; property, possessions Gn 41,40

ἐν οἴκῳ at home 1 Sm 19,9; οἶκος φυλακῆς prison Is 42,7

*Lv 10,14 καὶ ὁ οἶκός σου and your house-וביתך בית for MT ובנתיך בת and your daughters, see also Jer 28(51),33, Ez 27,6; *Jgs^A 11,26 ἐν τῷ οἴκῳ in the house-בבית corr.? ἐν τῷ οἰκῆσαι for MT בתשׁב when living; *2 Sm 3,8 εἰς τὸν οἶκον to the house-בית for MT ביד in the hand; *1 Kgs 21(20),30 τὸν οἶκον the house-הבית for MT העיר the city; *2 Kgs 12,10 ἐν τῷ οἴκῳ ἀνδρός in the house of a man-שׁבבית־אי for MT שׁבבוא־אי when a man comes; *2 Kgs 23,8 τὸν οἶκον the house-בית for MT במות the high places, see also

23,13, Mi 1,5; *Is 24,12 οἶκοι houses-בתי for MT יכת is smitten; *Jer 20,2 οἴκου ἀποτεταγμένου the upper house-מני בית? for MT בנימן Benjamin; *Mi 5,1 Βηθλεεμ οἶκος (τοῦ Εφραθα) Bethlehem, house (of Ephrata) double transl. of בית? for MT (אפרתה) בית־לחם; *Jb 24,12 οἴκων ἰδίων of their own houses-בתיהם for MT מתים dying; *Prv 7,17 τὸν δὲ οἶκόν μου my house-אהלי my tent for MT אהלים aloes; *Ezr 7,15 εἰς οἶκον κυρίου to the house of the Lord-יה להיכל? for MT להיבלה to bring

Cf. BARR 1961, 283; DORIVAL 1994 128.159. 384.575; HUSSON 1983a, 211-215; STROBEL 1965, 91-100;

WEVERS 1993 257.357.453; WODKE 1977 61.63-67; →NIDNTT; TWNT

Lust (λαγνεία) > οἶκος
12 συνάγω

συνάγω [pron. full] [ᾰ], [tense] impf. συνῆγον, [dialect] Dor.

A - ᾶγον A.Th. 756
(lyr.), prob. in E.IA 290 (lyr.), [dialect] Ep. σύνᾰγον Il.14.448
: [tense] fut. συνάξω: [tense] aor. 1 συνῆξα, [dialect] Dor. - ᾶξα GDI1772
,1791 (Delph., ii B.C.); inf. συνάξαι v.l. in Ev.Luc. 3.17; part. συνάξας f.l. for συννάξας in Hdt.7.60: but the regul. [tense] aor. is συνήγαγον: [dialect] Att. [tense] pf. συνῆχα X.Mem.4.2.8
; συναγήοχα Arist.Oec. 1346a28
(v.l. -γιοχ-, -γιωχ-, γειοχ-), Dsc.1.68, Iamb.VP35.254, etc.; [dialect] Dor. συναγάγοχα Test.Epict.3.12
: [tense] pf. [voice] Pass. συνῆγμαι, [dialect] Dor. - ᾶγμαι Ti.Locr.101b
.--Old [dialect] Att. [full] ξυνάγω, which Hom. also uses metri gr.:—bring together, gather together:

I of persons, animals, etc., ἡ δὲ ξυνάγουσα γεραιὰς νηόν.. to the temple, Il.6.87, cf. Hdt.2.111, 3.150, etc.; ἐς ἕνα Χῶρον σ. μυριάδα ἀνθρώπων Id.7.60
; ἔνθα ποτ' Ὀρφεὺς σύναγεν δένδρεα μούσαις, σύναγεν θῆρας E.Ba. 563
(lyr.); ποίμνας Ὀλύμπου ς. S.Fr. 522; Ἕλληνας εἰς ἓν καὶ Φρύγας ς. E.Or. 1640, cf. Ar.Lys. 585 (anap.); σ. ἐς ὀλίγον crowd them into a narrow compass, Th.2.84; σ. εἰς ταὐτόν Pl.Phdr. 256c
, cf. Tht. 194b; εἰς ἕν, εἰς μίαν ἀρχήν, Arist.Pol. 1280b13, 1299b13; much like συνοικίζω, ib. 1285b7.

2 bring together for deliberation or festivity, βουλήν Batr.134
; δικαστήριον Hdt.6.85
; τοὺς στρατηγούς Id.8.59
; ἐκκλησίαν τινὸς ἕνεκα Th.2.60
; ἔς τι, περί τινος, Id.1.120, X.HG7.1.27; οἱ νόμοι σ. ὑμᾶς, ἵνα.. D.19.1
; τὴν βουλὴν καὶ τὸν δῆμον Arist.Ath.43.3
; σ. πανηγύρεις, ἑταιρείας, συσσίτια, etc., Isoc.4.1,79, Pl.R. 365d, Lg. 625e, etc.; σ. ἔρανον Μηνὶ Τυράννῳ IG3.74.21
, cf. GDI1772, 1791 (Delph., ii B.C.):—[voice] Pass., πανήγυρις.. συναγομένη SIG888.129
(Scaptopara, iii A.D.): abs., hold a club dinner or meeting, Thphr.Char.30.18, and so perh. OGI130.5 (Egypt, ii B.C.); σ. ἀπὸ συμβολῶν Diph.43.28
; ἔλεγον συνάγειν τὸ μετ' ἀλλήλων πίνειν Ath.8.365c
, cf. Sophil.4.2, Men.158, Hsch.; νυνὶ.. συνάγουσι they are at dinner, Men.Epit. 195.

3 in hostile sense, ξ. Ἄρηα, ἔριδα Ἄρηος, ὑσμίνην, join battle, begin the battle-strife, etc., Il.2.381, 5.861, 14.448, al.; πόλεμον ς. Isoc.4.84.

b match, pit two warriors one against the other, A.Th. 508: hence intr., ἐς μέσσον ς. engage in fight, Theoc.22.82; σ. τινί Plb.11.18.4
; εἰς Χεῖρας Plu.Publ.9
.

c collect or levy soldiers, X.HG 3.1.5, etc.; collect slaves for work, PMich.Zen.62.15 (iii B.C.).

4 bring together, join in one, unite, ἄμφω ἐς φιλότητα h.Merc. 507
; παράνοια σ. νυμφίους φρενώλεις A.Th. 756
(lyr.); τὸ κακὸν σέ τε κἀμὲ ς. E. Hel. 644 (lyr.), cf. Ar.Ach. 991 (lyr.); ἀνθρώπους εἰς κηδείαν X.Mem.2.6.36
; γυναῖκα καὶ ἄνδρα, of Isis, IG12(5).14.20 (Ios, iii A.D.): hence γάμους ς. contract marriages, X.Smp.4.64.

5 bring together, make friends of, reconcile, Emp. ap. Arist.Metaph. 1000b11, D.58.42, 59.45; bring persons together in works of fiction, Κρέοντα καὶ Τειρεσίαν Pl. Ep. 311b
.

6 σ. ἑαυτόν collect oneself, Plu.Phil.20.

7 lead with one, receive, σ. εἰς τὸν οἶκον LXX 2 Ki.11.27
, cf. Jd.19.15;
ξένος ἤμην καὶ συνηγάγετέ με
gave hospitality to.., Ev.Matt.25.35
:—[voice] Pass., Act.Ap.11.26.

II of things, σύναγεν νεφέλας Od.5.291
, cf. Thphr.Vent.42; ἵνα οἱ σὺν φόρτον ἄγοιμι Od.14.296
; κήρυκες ὅρκια πιστὰ θεῶν σύναγον Il.3.269
; τὰ Χρήματα ἐκ τῶν ἀγρῶν X.An.6.2.8
; τὸ ἔλαιον ἐν ἀγγείοις interpol. in Hdt.6.119; τὰς εἰσφοράς Arist.Pol. 1314b15
, cf. PHib.1.157 (iii B.C.), PCair.Zen.315.1 (iii B.C.), etc.; καρπόν Plb.12.2.5
; κόγχον καὶ κύαμον Crates Theb.7
; τρυγᾶν καὶ ς. PRev.Laws 24.14 (iii B.C.); τὴν μήκωνα ς. Sammelb. 4305 (iii B.C.); σ. εἰς μίαν γωνίαν τὸ ἀποκτένισμα τοῦ στιππύου PCair.Zen.176.41
(iii B.C.); συναγαγεῖν καὶ συναθροῖσαι τὸ θερμόν Thphr.Ign.17
; εἰς ἀποθήκας Ev.Matt.6.26
; κοινὸν σ. τὸν βίον Pl.Plt. 311c
; σ. ἐκ δικαίων τὸν βίον Men.Mon. 196
; of an artist, σ. τὰ κάλλιστα ἐκ πολλῶν X. Mem.3.10.2
, cf. Pl.R. 488a.

b of a historical writer, σ. τὰς πράξεις Isoc.12.252
, 15.45; συνηγμένος concise in speech, D.L.4.33; of an anthologist, ὅλας ῥήσεις εἰς ταὐτὸν ς. Pl.Lg. 811a; σ. εἰς ταὐτὸν τὰ κάλλιστα τοῖς αἰσχίστοις jumble together, identify, Aeschin.2.145, cf. Pl.Sph. 251d; Σειληνὸν καὶ Μαρσύαν.. εἰς ἕν Str.10.3.14
.

2 draw together, so as to make the extremities meet, τὰ κέρεα (of an army) Hdt.6.113; Αἴας δὲ.. δεξιὸν κέρας πρὸς τὸ λαιὸν (dub. l.) ξυνᾶγε E.IA 290
(lyr.); σ. ἐς τετράγωνον τάξιν τοὺς ὁπλίτας Th.4.125
, cf. 1.63, etc.; σ. τὰ τέρματα, of two rivers which gradually approach one another, Hdt.4.52; σ. ἑαυτόν, of a snake, Arist.HA 594a19; σ. τοὺς πόρους, of a styptic, Thphr.Od.36; σ. τὰν ἁφάν, τὰν γεῦσιν, Ti.Locr. 101c; συναγμένα [φωνά] ib. 101b.

b draw together, narrow, contract, [ τὴν διώρυχα] Hdt.7.23; πρῴρην ς. bring it to a point, Id.1.194; τὸν.. Χρόνον ὡς εἰς μικρότατον ς. D.Prooem.36; τὴν πόλιν Plb.5.93.5
, etc.; ἐκ μεγάλας δαπάνας εἰς μικρόν IG12(2).645
a.16 (Nesos, iv B.C.):—[voice] Pass., συνάγεται καὶ διοίγεται ὁ φάρυγξ Arist.PA 664b25
; εἰς ὀξὺ συνῆχθαι Id.HA 496a19
; εἰς μικρόν Id.Mete. 354a7
, Democr. ap. Thphr.Ign.52; εἰς στενόν Didym. ap. Ath.11.477f; ποτήριον συνηγμένον εἰς μέσον Callix.3
; συνῆκται ἡ κοιλία is pinched in, drawn in, Archig. ap. Aët.6.3; ἐπὶ στενὸν συνάγεται τὸ στόμιον Sor.1.9
.

c σ. τὰς ὀφρῦς S.Fr. 1121
, Ar.Nu. 582 (troch.), Antiph.218.2; ἐπισκύνιον Ar.Ra. 823
(lyr.); τὰ ὄμματα Arist.Pr. 958a21
; σ. τὰ βλέφαρα close the eyelids, ib.38, Gal.18(2).62; but σ. τὰ ὦτα prick the ears, of dogs, X.Cyn.3.5, cf. Ar.Eq. 1348; τὰ σκέλη πρὸς ἄλληλα Sor.1.101
, cf. 2.61 ([voice] Pass.), Diocl.Fr.141.

d metaph., σ. τινὰς ἐς κίνδυνον ἔσχατον App.Hann.60
; συνάγεσθαι to be straitened, afflicted, λιμῷ, σιτοδείᾳ, Plb.1.18.7,10; συνάγεσθαι τοῖς Χαρακτῆρσι to become pinched in its features, Sor.1.108; but πεφυκότος τοῦ θερμοῦ συνάγειν καὶ τονοῦν τὴν γαστέρα pull the stomach together, Gal.15.195; τὰ στύφοντα ἐδέσματα σ. καὶ σφίγγει τὰ σώματα ib.462, cf. 6.90, al.

3 conclude from premisses, infer, prove, Arist.Rh. 1357a8, 1395b25, Metaph. 1042a3, Pol. 1299b12, Phld.Sign.12, al.; σ. ὅτι.. Arist.Rh. 1377b6
, cf. A.D. Conj.249.7: c. inf., Luc.Hist.Conscr.16: c. gen. abs., σ. ὥς τινος γενομένου form a conclusion of his having been.., Arist.Pol. 1274a25; συνάγοντες λόγοι cogent arguments, Stoic.2.77, Arr.Epict.1.7.12: also, sum up numbers, D.H.4.6, Ptol.Alm.9.10, Dioph.3.6, al.; also, obtain them by multiplication, ὁ συνηγμένος [ἀριθμὸς] ἐκ τῶν κβ καὶ πθ the product.., Aristarch.Sam.13, cf. Papp.22.7, Paul.Al.K.1; of division, give a quotient, Dioph.2.9; of an integer, yield a fraction (9 = 72/8), ib.12; of any calculation, yield a result, Id.1.25, al. ([voice] Pass.).

4 [voice] Pass., συνάγεται τᾷ περιφορᾷ is carried along with it, Ti.Locr.98e.

5 bring about, τὸ τέλος τῆς νίκης App.BC1.101
; also σ. τι εἰς τέλος ib.5.145.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > συνάγω
13 συνάγω

συνάγω fut. συνάξω; 1 aor. συνῆξα (2 Esdr 7:28; 8:15; cp. ParJer 7:16f; D 10:5), inf. συνάξαι Lk 3:17 v.l. (on the late aor. form s. Schwyzer I 749, 1; JMoulton, Cambridge Bibl. Essays 1909, 485f); 2 aor. συνήγαγον. Pass.: 1 fut. συναχθήσομαι; 1 aor. συνήχθην; pf. 3 sg. συνῆκται LXX (Hom. et al.)

① to cause to come together, gather (in)

ⓐ things: J 15:6. κλάσματα 6:12f. ξύλα MPol 13:1. Of fish of every kind, which the net gathers up when it is cast Mt 13:47. Of the fragments of a ms. that is wearing out MPol 22:3a; EpilMosq 5a. Of field crops (Ex 23:10; Lev 25:3; JosAs 1:3) Mt 25:24, 26; cp. pass. (Jos., Ant. 5, 242) D 9:4a. W. indication of the destination εἴς τι (Diod S 19, 100, 2 τ. ἄσφαλτον ς. εἴς τινα τόπον) εἰς τὴν ἀποθήκην Mt 3:12; 6:26; 13:30; Lk 3:17. ποῦ 12:17. ἐκεῖ vs. 18. συνάγειν πάντα Lk 15:13 gather everything together, perh. with a commercial connotation turn everything into cash (cp. Plut., Cato Min. 762 [6, 7] κληρονομίαν εἰς ἀργύριον συναγαγών).—In imagery συνάγειν μετά τινος join with someone in gathering (opp. σκορπίζω, q.v. 1) Mt 12:30; Lk 11:23. συνάγειν καρπὸν εἰς ζωὴν αἰώνιον J 4:36. Of sheep, metaph. 10:16 P⁶⁶.

ⓑ of persons bring or call together, gather a number of persons (1 Km 5:11; PsSol 11:3; TestJob 17:2; Jos., C. Ap. 1, 234; IAndrosIsis, Kyme 17 husband and wife) πάντας οὓς εὗρον Mt 22:10. πάντας τοὺς ἀρχιερεῖς 2:4 (Appian, Bell. Civ. 4, 4 §15: in view of frightening signs ἡ βουλὴ μάντεις συνῆγεν). πάντα τὰ ἔθνη 2 Cl 17:4; (Is 66:18). συνέδριον (Diod S 17, 4, 2 συνέδριον συναγαγών, likew. 17, 30, 1.—Cp. Ex 3:16 τ. γερουσίαν, likew. Jos., Ant. 5, 332; PsSol 8:28 τὴν διασπορὰν Ἰσραήλ) J 11:47. τὸ πλῆθος (Diod S 4, 53, 1 συναγαγεῖν εἰς ἐκκλησίαν τὰ πλήθη; Jos., Ant. 3, 188; cp. ParJer 7:16f τὸν λαόν) Ac 15:30. τὴν ἐκκλησίαν (Aeneas Tact. 431; Lucian, Jupp. Trag. 15) 14:27; cp. D 10:5. συνάξεις πάντας τοὺς σοὺς ὑπὸ τὸ στέγος σου 1 Cl 12:6. Foll. by εἰς to indicate the place (X., Ages. 1, 25; Jos., Vi. 280 τὸ πλῆθος εἰς τὴν προσευχήν; ApcEsdr 3:6 πάντα εἰς τὴν κοιλάδα τοῦ Ἰωσαφάτ) εἰς τὸν τόπον Rv 16:16 (Diod S 17, 20, 1 συνήγαγεν εἰς ἕνα τόπον τοὺς ἀρίστους; 13, 49, 3). εἰς ἕν J 11:52 (cp. εἰς 4a). To indicate purpose (Dionys. Hal. 2, 45 ὅπως εἰς φιλίαν συνάξουσι τὰ ἔθνη; Jos., C. Ap. 1, 111) εἰς τὸν πόλεμον Rv 16:14; 20:8. Cp. 13:10 v.l. ἐπί τινα Mt 27:27. ἵνα κἀμὲ συναγάγῃ ὁ κύριος Ἰ. Χρ. μετὰ τῶν ἐκλεκτῶν that the Lord Jesus Christ may gather me also with the chosen MPol 22:3b; EpilMosq 5b.—Pass., either in the passive sense be gathered or brought together συναχθήσονται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη Mt 25:32. συναχθήτω σου ἡ ἐκκλησία ἀπὸ τῶν περάτων τῆς γῆς εἰς τὴν σὴν βασιλείαν D 9:4b; or w. act. force gather, come together, assemble (Gen 29:8; Dt 33:5; Esth 9:18; En 13:9; TestReub 1:2; ApcMos 5:38; ViJer 12 [p. 73, 8 Sch.]) Mt 22:41; 27:17; Mk 2:2; MPol 18:2; D 14:1; 16:2. The subject can also be a collective word συνήχθη τὸ πρεσβυτέριον Lk 22:66; ἡ πόλις Ac 13:44. More closely defined: as to place εἴς τι Mt 26:3; Ac 4:5 v.l. εἰς τὸ δεῖπνον Rv 19:17. ἔν τινι: Ac 4:5, 31. ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ with the congregation 11:26. ἐὰν ἦτε μετʼ ἐμοῦ συνηγμένοι ἐν τῷ κόλπῳ μου if you are gathered with me in my bosom 2 Cl 4:5 (a dominical saying, of unknown origin). παρά τινι with someone Ac 21:18 D. πρός τινα to or with someone (TestBenj10:11) Mt 13:2; 27:62; Mk 4:1; 6:30; 7:1. πρὸς ἀλλήλους GPt 8:28. ἐπί τινα with or around someone Mk 5:21; against someone (Gen 34:30; Josh 10:6; Hos 10:10) Ac 4:27 (=κατά τινος vs. 26 after Ps 2:2). ἐπὶ τὴν ζωήν into life 2 Cl 17:3. ἐπὶ τὸ αὐτό (s. αὐτός 3b and ἐπί 1cβ) Mt 22:34; Ac 4:26 (Ps 2:2); 1 Cl 34:7. συναχθέντες ὁμοῦ GJs 9:1. σύν τινι (Mi 2:12) 1 Cor 5:4. συναχθέντες μετὰ τῶν πρεσβυτέρων Mt 28:12; also of an individual pers. συνήχθη Ἰησοῦς μετὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ J 18:2 (HReynen, BZ 5, ’61, 86–90 ‘stay’). W. an adv. of place οὗ Mt 18:20; Ac 20:8; ὅπου Mt 26:57; J 20:19 v.l.; ἐκεῖ (TestBenj 9:2; Jos., Ant. 6, 23) Mt 24:28; Lk 17:37 v.l.; J 18:2. Foll. by inf. of purpose Ac 13:44; 15:6; 20:7; Rv 19:19.

② to effect renewed relations, bring together, reconcile, ext. of 1 (Demosth. et al.; Herodian 3, 13, 5; 4, 3, 4; 9) μαχομένους συναγαγών B 19:12.

③ to bring together with, lead or bring (to) (Hom. et al.) pass. πᾶσα γλῶσσα εἰς θεὸν συνήχθη of Christianity as the one route to God for all IMg 10:3 (the prep. prob. functions here in an associative sense).

④ to extend a welcome to, invite/receive as a guest (w. εἰς τὴν οἰκίαν or εἰς τὸν οἶκον added Judg 19:18; 2 Km 11:27; Dt 22:2. S. also Gen 29:22; Achilles Tat. 3, 8, 3) Mt 25:35, 38, 43.

⑤ intr. (so, but w. a different mng., Theocr. 22, 82; Polyb. 11, 18, 4 [both = meet in hostile fashion]) to move to another position, advance, move (Aelian, VH 3, 9 συνάγοντος τοῦ πολέμου) σύναγε ἔτι ἄνω move farther up Mt 20:28 D (the prep. may function here in a deferential and associative sense ‘come along up higher’).—On Dg 12:9 s. καιρός, end (cp. Jos., C. Ap. 1, 126 συνάγεται πᾶς ὁ χρόνος).—M-M.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > συνάγω
14 πορεύω

πορεύω (Pind.+; ApcSed 15:5=p. 136, 32 Ja. οἱ πορεύοντες) in our lit. only as mid. and pass. πορεύομαι (Trag., Hdt.+) impf. ἐπορευόμην; fut. πορεύσομαι; 1 aor. ἐπορεύθην; pf. ptc. πεπορευομένος. On the fut. aspect of the pres. s. B-D-F §323, 3; Rob. 869. On the durative sense of the pres. impv. πορεύου in contrast to the aor. πορεύθητι s. B-D-F §336, 1; also Rob. 855f; 890.

① to move over an area, gener. with a point of departure or destination specified, go, proceed, travel, w. indication of the point of departure: ἀπό τινος depart from someone (cp. X., An. 4, 4, 17 ‘from the camp of Tiribazus’) Mt 25:41 (impv.); Lk 4:42b. ἐντεῦθεν 13:31 (impv.). ἐκεῖθεν Mt 19:15. W. indication of place to which: εἴς τι (X., Hell. 7, 4, 10; Is 22:15 εἴς τι πρός τινα; JosAs 28:5 εἰς τὴν ὕλην; ApcMos 10; Just., A II, 2, 6) to, in, into, toward Mt 2:20; 17:27; Mk 16:12; Lk 1:39; 4:42a; 9:56 (εἰς ἑτέραν κώμην, cp. Jos., Vi. 231); 22:33 (εἰς φυλακήν); J 7:35b; Ac 1:11; 19:21; 20:1, 22 (πορεύομαι=I am going, I am about to go); 22:5, 10; Ro 15:24, 25 (I am going, I am about to go); IPol 7:2; 8:2; Hv 1, 1, 3; 2, 1, 1. εἰς τὸν οἶκόν σου Lk 5:24; cp. AcPl Ha 4, 3 εἰς τὴν οἰκίαν. Of fish π. εἰς τὸ βάθος dive into the depth B 10:10b. Also of passing into the beyond, in a good sense of Paul and Peter: π. εἰς τὸν ἅγιον τόπον 1 Cl 5:7 v.l.; εἰς τὸν ὀφειλόμενον (ὀφείλω 2aα) τόπον τῆς δόξης 5:4 (so of Peter in Ac 12:17: WSmaltz, JBL 71, ’52, 211–16; s. Bruce, Acts on var. traditions), and in a bad sense of Judas the informer εἰς τὸ τόπον τὸν ἴδιον Ac 1:25. εἰς τὰ ἔθνη to the gentiles 18:6. ἐπὶ Καίσαρα π. go to Caesar, appear before the Emperor (ἐπί 10) 25:12. πρός τινα to someone (Soph., Ant. 892; Pla., Clit. 410c; Theophr., Char. 2, 1; Diog. L. 8, 43; Gen 26:26; TestAbr B 4 p. 109, 9 [Stone p. 66]; Just., A II, 2, 19) Mt 25:9; 26:14; Lk 11:5; 15:18; 16:30; J 14:12, 28; 16:28 (pres. w. fut. aspect in the three J pass. I am about to go); Ac 27:3; 1 Cl 31:4. σύν τινι with someone Lk 7:6; Ac 10:20; 26:13; 1 Cor 16:4b. ἐπί τι after someth. (ἐπί 4bα) Lk 15:4; (up) to someth. (ἐπί 4bγ) Mt 22:9; Ac 8:26; 9:11, also ἕως ἐπί τι 17:14. W. ἕως and gen. of place 23:23 (TestAbr A 2 p. 79, 1 [Stone p. 6,1]). W. διά and gen. of place through (X., An. 4, 7, 15) Mt 12:1; Mk 9:30 v.l. ποῦ (instead of ποῖ) J 7:35a. οὗ (instead of ὅποι, as 1 Macc 13:20) Lk 24:28a; 1 Cor 16:6. π. τῇ ὁδῷ go one’s way, proceed on one’s journey 1 Cl 12:4; also ἐπορεύετο τὴν ὁδὸν αὐτοῦ Ac 8:39 (cp. Josh 3:4; X. An. 2, 2, 11 πορεύεσθαι μακροτέραν [sc. ὁδόν]; Jos., Ant. 1, 282). π. ἐν τῇ ὁδῷ go along the road Lk 9:57; also π. κατὰ τὴν ὁδόν Ac 8:36; AcPl Ant 13, 19f (=Aa I 237, 4).—W. purpose indicated by an inf. (Gen 37:25; JosAs 25:2) Lk 2:3; 14:19, 31; J 14:2. Also ἵνα 11:11.—Somet. the place fr. which or to which is easily supplied fr. the context: θέλετε πορεύεσθαι you wish to go (i.e. to the house of the non-believer/non-Christian who has invited you) 1 Cor 10:27. πορ. (i.e. εἰς Ἰερουσαλήμ) 16:4a. πορ. (i.e. εἰς Δαμασκόν) Ac 22:6.—The aor. ptc. of πορ. is oft. used pleonastically to enliven the narrative (B-D-F §419, 2.—4 Km 5:10; Josh 23:16; GrBar 15:4; Jos., Ant. 7, 318); in any case the idea of going or traveling is not emphasized Mt 9:13; 11:4; 18:12; 21:6; 22:15; 25:16; 27:66; 28:7; Mk 16:10; Lk 7:22; 9:13; 13:32; 14:10 al.—Abs. (X., An. 5, 3, 2; TestAbr B 3 p. 107, 5 [Stone p. 62] καὶ ἀναστάντες ἐπορεύοντο) ἐπορεύθησαν they set out Mt 2:9. πορεύθητι καὶ πορεύεται go!, and he goes (cp. PGM 1, 185 πορεύου καὶ ἀπελεύσεται) 8:9; Lk 7:8 (opp. ἔρχεσθαι, as Epict. 1, 25, 10 Ἀγαμέμνων λέγει μοι ‘πορεύου …’. πορεύομαι. ‘ἔρχου’. ἔρχομαι; TestJob 34:5 ἐγὼ πορεύσομαι ἐληλύθημεν γὰρ ἵνα …).—Lk 10:37; be on the way, be journeying Lk 10:38; 13:33; Ac 9:3.—ἔμπροσθέν τινος (UPZ 78, 15 [159 B.C.] ἔμπροσθεν αὐτῶν ἐπορευόμην; Josh 3:6): ἔ. αὐτῶν πορεύεται he goes in front of them J 10:4 (schol. on Apollon. Rhod. 1, 577 προπορεύεται ὁ ποιμήν); cp. B 11:4 (Is 45:2). μὴ πορευθῆτε ὀπίσω αὐτῶν do not go after them Lk 21:8 (ὀπίσω 2a). προθύμως (+ μετὰ σπουδῆς v.l.) ἐπορεύετο he walked on with alacrity MPol 8:3.—πορεύου=go your way (Diog. L. 4, 11): πορεύου εἰς εἰρήνην Lk 7:50; 8:48 or ἐν εἰρήνῃ Ac 16:36 s. εἰρήνη 2a.—In imagery, of life gener. (Dio Chrys. 58 [75], 1 διὰ τ. βίου); abs. πορευόμενοι as they pass by (Jülicher, Gleichn. 529) Lk 8:14 (another mng.: step by step).—GKilpatrick, JTS 48, ’47, 61–63 (in synopt. gosp.).

② to conduct oneself, live, walk (cp. Soph., Oed. Rex 884; LXX; PsSol 18:10) w. ἔν τινι foll.: (En 99:10 ἐν ὁδοῖς δικαιοσύνης; TestReub 1:6; 4:1 ἐν ἁπλότητι καρδίας; TestIss 3:1; TestAsh 4:5) ἐν ὁδῷ θανάτου B 19:2. ἐν ἀληθείᾳ (Tob 3:5 BA; Pr 28:6) Hm 3:4. ἐν ἀκακίᾳ καὶ ἁπλότητι v 2, 3, 2. ἐν ἀσελγείαις κτλ. 1 Pt 4:3. ἐν τῇ ἁγνότητι ταύτῃ Hm 4, 4, 4. ἐν ὁσιότητι 1 Cl 60:2. ἐν ταῖς ἐντολαῖς τοῦ κυρίου (cp. Ps 118:1 ἐν νόμῳ κυρίου) Lk 1:6; cp. Pol 2:2; 4:1; Hs 6, 1, 1–4. ἐν τοῖς προστάγμασιν 5, 1, 5.—κατά τι (Num 24:1; Wsd 6:4) κατὰ τὰς ἐπιθυμίας according to the passions 2 Pt 3:3; Jd 16, 18.—τῇ ὀρθῇ ὁδῷ πορ. follow the straight way Hm 6, 1, 2 (on the dat. s. B-D-F §198, 5; Rob. 521 and SIG 313, 20; LXX [reff. in Johannessohn, Kasus 57f]). ταῖς ὁδοῖς αὐτῶν Ac 14:16. τῇ ὁδῷ τοῦ Κάϊν Jd 11. τῷ φόβῳ τοῦ κυρίου live in the fear of the Lord Ac 9:31. ταῖς ἐντολαῖς μου Hs 7, 6f. ταῖς ἐπιθυμίαις τοῦ αἰῶνος τούτου 8, 11, 3.—πορ. ὀπίσω τινός in the sense ‘seek a close relation with’ (cp. Judg 2:12; 3 Km 11:10; Sir 46:10) οἱ ὀπίσω σαρκὸς ἐν ἐπιθυμίᾳ μιασμοῦ πορευόμενοι follow (i.e. indulge) their physical nature in desire that defiles 2 Pt 2:10. ὀπίσω τῶν ἐπιθυμιῶν Hv 3, 7, 3.

③ go to one’s death, a euphemistic fig. ext. of 1 (cp. Lk 22:33 εἰς θάνατον πορεύεσθαι): die (SyrBar 14:2; Julian, Letter 14 p. 385d) Lk 22:22. (For the figure of death as a journey s. RLattimore, Themes in Gk. and Lat. Epitaphs: Illinois Studies in Language and Literature 28 nos. 1–2, §43 [=ed. 1962, 169–71]).—DELG s.v. πόρος II. M-M s.v. πορεύομαι. TW.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > πορεύω
15 καταβαίνω

καταβαίνω impf. κατέβαινον; fut. καταβήσομαι; 2 aor. κατέβην, impv. κατάβηθι and κατάβα (Diog. L. 2, 41) Mk 15:30 v.l.; pf. καταβέβηκα (Hom.+; gener. ‘go/come down’)

① to move downward, come/go/climb down lit.

ⓐ of pers.:

α. w. indication of the place fr. which one comes or goes down: ἀπό τινος (Pind., N. 6, 51; X., Cyr. 5, 5, 6; Ael. Aristid. 51, 22 K.=27 p. 538 D.: ἀπὸ τ. ὄρους; Gen 38:1; Ex 32:15 ἀπὸ τ. ὄρους; 4 Km 1:16; Na 3:7 v.l.; Ezk 47:1; JosAs 5:11 ἀπὸ τ. ἅρματος; Jos., Ant. 6, 108) Mt 8:1; Mk 9:9 v.l.; ἀπὸ ὀρινῆς GJs 18:1 (pap; 19:1 codd.). Come down fr. a cross (Chariton 4, 3, 6 κατέβαινε τοῦ σταυροῦ, after the command κατάβηθι) Mt 27:40, 42; Mk 15:30, 32. Get out of a boat (cp. Ezk 27:29) Mt 14:29. W. ἔκ τινος: ἐκ τ. ὄρους (Il. 13, 17; X., An. 7, 4, 12; Ex 19:14; 32:1; Dt 9:15; 10:5; Josh 2:23) 17:9; Mk 9:9. ἐντεῦθεν 1 Cl 53:2 (Dt 9:12); GJs 4:2b. Abs., though it is clear fr. the context where the descent is from Mk 13:15 (s. δ); Lk 19:5f; J 5:7; Ac 20:10; 23:10; B 4:8; 14:3 (the two last Ex 32:7, where ἐντεῦθεν is added); MPol 7:2. Of someone on an elevation GJs 1:4; 4:3; 16:2. W. inf. foll. (Gen. 11:5; 43:20; Ex 3:8) Mt 24:17; Lk 17:31. καταβὰς ἔστη 6:17.—Go, return, go back κατέβησαν εὐφραινόμενοι GJs 6:3 they returned (home) with joy. Here the prep. functions as an auxiliary adv. (cp. Gen 43:13; Jer 43:14).

β. as in LXX (for יָרַד 3 Km 22:2; 4 Km 8:29; 10:13 al.) of going away fr. Jerusalem or Palestine: ἀπὸ Ἱεροσολύμων Mk 3:22; Lk 10:30 (cp. 1 Macc 16:14); Ac 25:7; cp. Lk 10:31; Ac 24:1, 22. Of the temple GJs 5:1 s. under δ. W. geograph. reff. in general (oft. LXX; TestSim 4:3 εἰς Αἴγυπτον; Jos., Vi. 68 εἰς Τιβεριάδα) εἰς Αἴγυπτον Ac 7:15 (also κ. ἐκεῖ Did., Gen. 227, 5). εἰς Ἀντιόχειαν 18:22.—14:25; 16:8; 25:6; Lk 2:51; J 2:12. Abs. J 4:47, 49, 51; Ac 8:15; 10:20.

γ. of coming down fr. heaven (Maximus Tyr. 11, 12e κ. ἐκ τ. θεοῦ μέχρι γῆς) ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ (Diogenes, Ep. 38, 1; Da 4:13, 23 Theod.; Philo, Migr. Abr. 185; Ar. 15, 1) J 6:38; 1 Th 4:16. ἐξ οὐρανοῦ (Chariton 6, 3, 4 τὶς ἐξ οὐρ. καταβέβηκε. Of things Dt 28:24; 4 Km 1:10) Mt 28:2; J 3:13 (for the contrast ἀναβαίνω εἰς τ. οὐρ. … καταβαίνω cp. Pr 30:4; PGM 4, 546f; cp. Iren. 1, 9, 3 [Harv. I 84, 5]); 6:33, 41f, 50f, 58; Rv 10:1; 18:1; 20:1. Abs. (Aristob. in Eus., PE 8, 10, 13 [=Holladay p. 144 ln. 94]; PGM 4, 3024; 36, 299; Orig., C. Cels. 4, 3, 2; Did., Gen. 110, 17) Ac 7:34 (Ex 3:8); J 1:51; Eph 4:10.

δ. w. indication of the place to which one goes or comes down εἰς τ. οἰκίαν Mk 13:15 v.l. (cp. α above). εἰς τὸν παράδεισον αὐτῆς in her garden GJs 2:4; εἰς τὴν ἄβυσσον Ro 10:7. εἰς ᾅδου (Ar. 11, 3; Diod S 4, 25, 4 and Artem. 2, 55 with ἀναβαίνειν ἐξ ᾅδου) 1 Cl 51:4 (Num 16:30; Ps 54:16). εἰς τὰ κατώτερα μέρη τῆς γῆς (s. κατώτερος) Eph 4:9. Esp. of baptism κ. εἰς (τὸ) ὕδωρ go down into the water Ac 8:38; B 11:8, 11; Hm 4, 3, 1; Hs 9, 16, 4 and 6a; cp. 6b. εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ (from the temple) home(ward) Lk 18:14; sim. ἐκ τοῦ ναοῦ … καὶ ἥκει ἐν τῷ οἴκῳ αὐτοῦ GJs 5:1; cp. 8:1. ἐπὶ τὴν θάλασσαν (X., Ages. 1, 18; cp. Gen 24:16, 45) J 6:16. ἐπὶ τὸν λιμένα AcPl Ha 5, 15; πρὸς τοὺς ἄνδρας (cp. 1 Km 10:8; 4 Km 1:15; 1 Macc 10:71) Ac 10:21; cp. 14:11 θεοὶ … κατέβησαν πρὸς ἡμᾶς. ἄγγελος … κυρίου κατέβη πρὸς Ἰωακείμ GJs 4:2a. ἄγγελος κατέβαινεν ἐν τ. κολυμβήθρᾳ into the pool J 5:4 (cp. Judg 7:9f B κ. ἐν τ. παρεμβολῇ). Of the descent of the devil: πρός τινα Rv 12:12 (cp. Philo, Gig. 12 [ψυχαὶ] πρὸς σώματα κατέβησαν).

ⓑ of things etc.: a sheet fr. heaven (cp. SibOr 2, 20) come down Ac 10:11; 11:5. Every good gift comes down ἀπὸ τοῦ πατρὸς τῶν φώτων Js 1:17. Of the New Jerusalem κ. ἐκ τ. οὐρανοῦ ἀπὸ τοῦ θεοῦ Rv 3:12; 21:2, 10. Of the Holy Spirit at the baptism of Jesus: καταβ. εἰς αὐτόν come down and enter into him Mk 1:10. ἐπʼ αὐτόν upon him Mt 3:16; Lk 3:22; J 1:32f. Of rain (cp. Ps 71:6; Is 55:10; Jos., Ant. 2, 343) fall Mt 7:25, 27. Of a storm come down Lk 8:23. Of fire fall down ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ (cp. Jos., Ant. 2, 343) 9:54. ἐκ τοῦ οὐρανοῦ εἰς τὴν γῆν Rv 13:13. ἐκ τ. οὐρανοῦ (4 Km 1:10, 14; 2 Macc 2:10) 20:9. Of hail ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐπί τινα fall down fr. heaven upon someone 16:21. Of drops of blood ἐπὶ τὴν γῆν Lk 22:44 (cp. Sir 35:15 δάκρυα ἐπὶ σιαγόνα). Of a road lead away ἀπὸ Ἰερουσαλήμ Ac 8:26.

② to suffer humiliation, fig. extension of mng. 1 be brought down ἕως ᾅδου (cp. Is 14:11, 15. ἕως as Ps 106:26; ApcEsdr 4:32 p. 29, 9 Tdf.) Mt 11:23; Lk 10:15 (both w. καταβιβασθήσῃ as v.l.; s. καταβιβάζω).—M-M. TW.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > καταβαίνω
16 ἀπέρχομαι

ἀπέρχομαι fut. ἀπελεύσομαι; aor. ἀπῆλθον; 3 pl. ἀπῆλθαν J 11:46 P⁶⁶; GJs 9:1 [s. B-D-F §81, 3]; ἀπήλθασιν GJs 10:1; 24:1;-οσαν Jdth 13:4; cp.-ωσαν GJs 23:2; pf. ἀπελήλυθα Js 1:24, ptc. ἀπεληλυθώς Hs 9, 5, 4; plpf. ἀπεληλύθειν J 4:8; s. B-D-F §101 ἔρχεσθαι; sim. W-S. §15 (Hom.+).

① to move from a ref. point, of pers. or things

ⓐ go away, depart, w. no indication of place (1 Macc 9:36; 2 Macc 14:34; 1 Esdr 4:11) Mt 8:21; 13:25; 16:4; Mk 5:20; Ac 10:7; 28:29 v.l.; Js 1:24.—Ptc. ἀπελθών w. ind., subj., or impv. of another verb= go away and (Epict. index Sch.; Gen 21:14, 16 al.) Mt 13:28, 46; 18:30; 25:18, 25; Mk 6:27, 37; Lk 5:14.—W. indication of place or person ἀπό τινος (Thu. 8, 92, 2; UPZ 61, 6f [161 B.C.] ἀφʼ ὑμῶν ἀπελήλυθα; Epict. 3, 15, 11; 3 Km 21:36; Tob 14:8): ἀπὸ τ. ὁρίων αὐτῶν Mk 5:17. ἀπʼ αὐτῆς Lk 1:38. ἀπʼ αὐτῶν 2:15; 8:37.—ἔξω τοῦ συνεδρίου Ac 4:15 (cp. Jdth 6:12). In a ship J 6:22.

ⓑ go (opp. ἐξέρχεται GrBar 9:2; πόθεν ἔρχει καὶ ποῦ ἀπέρχει TestAbr B 2, p. 106, 4ff [Stone p. 60] cod. C) w. indication of place εἰς (Simplicius in Epict. p. 134, 51 ἀ. εἰς τὸ ἱερόν): (on Mt 4:24 s. 3); εἰς ἔρημον τόπον Mk 1:35; cp. 6:36, 46; 7:24; Mt 8:33; 14:15; but ἐπὶ τὸν τόπον Lk 23:33 v.l. εἰς τὸν οἶκον Mt 9:7; Mk 7:30; Lk 1:23; Hs 9, 11, 2; εἰς τὴν Γαλιλαίαν Mt 28:10; J 4:3, 43 v.l. εἰς Σπανίαν Ro 15:28; cp. 2 Cor 1:16 v.l. (for διελθεῖν). Gal 1:17. J 6:66 s. b end. ἐπί τι (Jos., Vi. 151): ἐπὶ τὸ μνημεῖον Lk 24:24 (cp. 3 Km 19:19 v.l.; Epict. 4, 7, 30). ἐν: Hs 1:6 (cp. Diod S 23, 18, 5 ἀπῆλθεν ἐν Μεσσήνῃ; Pel.-Leg. p. 7, 3; Epict. 2, 20, 33 ἀπελθεῖν ἐν βαλανείῳ). W. the simple dat. (PFay 113, 12 [100 A.D.] τῇ πόλει πέμψας) ποίῳ τόπῳ ἀπῆλθεν Hv 4, 3, 7.—Of a possessive spirit/demon (Thrasyllus [I A.D.]: 622 Fgm. 1, 2, 3 Jac. [in Ps-Plut., Fluv. 16, 2]; PGM 13, 244) ἀ. εἰς τοὺς χοίρους Mt 8:32.—ἀ. πρός τινα (PFay 123, 19 [100 A.D.]; BGU 884 II, 13f; 1 Km 25:5; 1 Macc 7:20) come or go to someone Mt 14:25 v.l.; Mk 3:13; Rv 10:9. Perh. also πρὸς αὐτούς J 20:10 (v.l. ἑαυτούς s. ἑαυτοῦ), which may be a colloquial expression = rejoined their party or group, i.e. the disciples (so Twentieth Century NT). The rendering of NSRV et al., ‘returned to their homes’, seems improbable (cp. CBarrett, Comm. ad loc.) in view of the description of the huddled disciples vs. 19. What appears to be ‘loose’ writing (taking a reader’s knowledge of the story line for granted) is characteristic of numerous displays of colloquial syntax in John’s gospel.—The v.l. (πρὸς) ἑαυτούς 20:10 gives the mng. go home, as πρὸς ἑαυτὸν Lk 24:12 (v.l. αὐτόν). On these two pass. s. FNeirynck, ETL 54, ’78, 104–18; RBorger, GGA 130f; idem, TU 52, ’87, 34; for the rdg. αὑτούς N²⁵ in J 20:10 cp. Jos., Ant. 8, 124; but s. also Metzger 254, 615f.—J 16:7 πρὸς τὸν πατέρα is to be supplied from the context (PPetr II, 13 [19], 7 [252 B.C.] εἰς θεοὺς ἀπελθεῖν).—Also of a journey in a boat εἰς τὸ πέραν go over to the opposite side Mt 8:18; Mk 8:13. εἰς ἔρημον τόπον Mk 6:32. W. no place indicated (the context supplies the goal as POxf 16, 16: to a festival) Lk 17:23.—W. purpose inf. (s. ἔρχομαι 1aε) GJs 9:3.—Of stones, w. connotation of being appropriate go εἰς τ. οἰκοδομήν into the building Hs 9, 5, 3 and 4; 9, 14, 2.—Abs. ἀ. εἰς τὰ ὀπίσω draw back a short distance J 18:6. For 6:66 s. 5.

② to discontinue as a condition or state, of diseases, etc. (Cebes 14, 3 οὐ μὴ ἀπέλθῃ ἀπʼ αὐτῶν ἡ κακία; Ex 8:25) ἀπῆλθεν ἀπʼ αὐτοῦ ἡ λέπρα the leprosy left him Mk 1:42; Lk 5:13; ἡ ὀπώρα ἀ. ἀπὸ σοῦ your fruit is gone Rv 18:14.—Gener. pass away (SSol 2:11) Rv 9:12; 11:14; 21:1, 4.

③ to go from a source and spread out, go out, of a message go out and spread εἰς ὅλην τ. Συρίαν Mt 4:24.

④ to endeavor to attain someth., go after, of the Sodomites ἀ. ὀπίσω σαρκὸς ἑτέρας go after flesh other than their own, i.e., as humans soliciting sexual relations with transcendent figures Jd 7.

⑤ to abandon an association w. someone, go off, go away, leave ἀπῆλθον εἰς ὀπίσω J 6:66.

⑥ idiom, ἀ. ὀπίσω τινός (Job 21:33) to leave a place to become an adherent of someone, go after, follow someone of the disciples Mk 1:20; of the world J 12:19.—DELG s.v. ἐλεύσομαι. M-M. TW.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > ἀπέρχομαι
17 εἰσποιέω

εἰσποι-έω,

A give in adoption, ὑόν τινι Pl.Lg. 878a
; τὸν παῖδα εἰς τὸν οῖκόν τινος D.43.15
; τοὺς σφετέρους παῖδας εἰς ἑτέρους οἴκους εἰσποιοῦσιν Is.10.17
(but the same phrase is used of a father who begets, Id.6.22); εἰ. τινὰ εἰς τὰ χρήματά τινος make him heir to the property, Id.10.12, cf. 16,17, etc.; εἰ. σαυτὸν Ἄμμωνι, of Alexander, Plu. Alex. 50 : metaph.,[ ἡπαντάρβη]
πᾶν τὸ ἐγγὺς ἐσποιεῖ αὑτῇ
attracts, Philostr. VA3.46
:—[voice] Med., adopt as one's son, D.44.34, Ph.2.86, D.C.44.5 :— [voice] Pass., εἰσποιηθῆναι πρός τινα to be adopted into his family, D.44.27; ἐπὶ τὸ ὄνομά τινος ib.36.

2 generally, εἰ. τινὰς εἰς λῃτουργίαν bring new persons into the public service, Id.20.19,20 ; τῶν πραττομένων εἰσεποίει κοινωνὸν αὑτόν forced himself in as partaker, Din.1.32; εἰ. ἐγκώμιον εἰς τὴν ἱστορίαν introduce panegyric into history, Luc. Hist.Conscr. 9; εἰ. ἑαυτὸν εἰς δύναμίν τινος thrust himself into another's authority, Plu.Pomp.16; εἰ. Ἡσιόδῳ Θεογονίαν father it on him, Paus.9.27.2.

3 τὸ τάχος [ τὴν τίγριν] ἐς. τοῖς ἀνέμοις adopts into the family of winds, i.e. makes it as swift as the winds, Philostr. VA 3.48.

II [voice] Med., interuene, meddle in an affair, CPHerm.6.10 (iii A.D.).

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > εἰσποιέω
18 εἴσειμι

εἴσειμι (εἰς + εἶμι) inf. εἰσιέναι, ptc. εἰσιών; impf. εἰσῄειν (Hom. et al.; ins, pap, LXX, Joseph., Just. A I, 47, 6) to enter an area, go in/into εἴς τι someth. (SIG 982, 3 εἰς τὸν ναόν; UPZ 162 VIII, 19 [117 B.C.]; Ex 28:29; Jos., Bell. 3, 325, Ant. 3, 269 εἰς τὸ ἱερόν): the temple Ac 3:3; 21:26; cp. Hb 9:6; MPol 9:1. εἰς τὸν οἶκον GJs 11:1. πρός τινα to someone (Soph., Phil. 953; X., Cyr. 2, 4, 5; TestJos 3:6) Ac 21:18.—Frisk s.v. εἶμι. M-M.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > εἴσειμι
19 εἰσφέρω

εἰσφέρω, [tense] fut.

A εἰσοίσω E.Ba. 367
: [tense] aor. I εἰσήνεγκα Archil.78.2
(s.v.l.): [tense] pf. εἰσενήνοχα D.27.36
: [tense] plpf. - όχειν Id.24.19
:—carry in, εἴσω Od.7.6
; ἐς. ἀγγελίας Hdt.1.114
; ἐς τὠυτὸ ἐς. Id.9.70
; τινὰ εἰς τὸ λογιστήριον PAmh.2.77.22
(ii A.D.).

2 bring in, contribute, τῖμον Archil.l.c.; χρήματα X.Hier.9.7
, Plu.Publ.12; εἰ. τινὶ ἔρανον Pl.Smp. 177c
, cf. X.Cyr.7.1.12 ; at Athens, etc., pay the propertytax (v. εἰσφορά II), ἐς. ἐσφοράν Th.3.19
, etc. ; εἰσφοράς Antipho 2.2.12
, Lys.18.7 : and abs., εἰ. εἰς τὴν πόλιν D.27.36
; εἰ. ἀφ' ὑπαρχούσης οὐσίας Id.21.157
.

3 bring in or upon, πένθος δόμοις E.Ba. 367
; νόσον καινὴν γυναιξί ib. 353 ; πόλεμον Ἑλλήνων χθονί Id.Hel.38
; δειλίαν ἐσφέρει τοῖς ἀλκίμοισι brings cowardice into the brave, Id.Supp. 540.

4 introduce, καινὰ δαιμόνια X.Mem.1.1.2
; ψεῦδος Plb.2.58.12
; esp. of political measures, bring forward, propose, γνώμην Hdt.3.80
; γνώμην ἐς τὸν δῆμον Th.8.67
; εἰ. νόμον,=Lat. legem rogare, D.23.218, 24.19; ψηφίσματα IG22.1329.10
; τιμάς ib.1343.29: abs., ἐς. ἐς τὰς βουλὰς περί τινος Th.5.38
; εἰς τοὺς νομοφύλακας Pl.Lg. 772c
; τὴν δὲ βουλὴν εἰσενεγκεῖν, ὅτῳ τρόπῳ.. X.HG1.7.7
:—[voice] Pass., τὰ εἰσφερόμενα [ψηφίσματα] Arist. Pol. 1298b33
.

b of persons, propose, nominate, Pl.Lg. 961b :—[voice] Pass., ibid. ; τοὺς -ομένους ὑπὸ τῶν ὑπάτων πρεσβευτάς Plb.35.4.5
.

II [voice] Med., [tense] fut. ἐσοίσομαι E.Hel. 664
(lyr.): lon. [tense] aor. I ἐσενείκασθαι Hdt.
(v. infr.): [tense] pf. [voice] Pass. εἰσενήνεγμαι (v. infr.):—carry with one, sweep along, of a river, Il.11.495.

2 bring in for oneself, τὰ ἐκ τῶν ἀγρῶν ἐς τὸ τεῖχος Hdt.5.34
, cf. Th.5.115 :—so in [voice] Pass., σῖτον ἐσενηνεῖχθαι or - έχθαι Hdt.9.41
.

3 bring in with one, introduce, τοὔνομα ἐς τὴν ποίησιν Id.2.23
; πῶμ' ηὗρε κεἰσηνέγκατο θνητοῖς E.Ba. 279 ; [ λόγον] ἐσφέρεσθαι to utter it, Id.Hel. 664 (lyr.) ;
ν' μνᾶς εἰς τὸν οἶκον εἰσενηνεγμένη
having brought
50
minae as a dowry into the family, D.27.4, cf.41.4 ; προῖκα εἰσενεγκαμένῃ Thphr. Char.22.10
.

4 contribute, εἰσενήνεκται.. οὐκ ἔλαττον μ' μνῶν Lys.19.43
, cf. Michel473.9 (Mylasa, ii B.C.) ; apply, employ, πᾶσαν εἰ. σπουδὴν καὶ φιλοτιμίαν Plb.21.29.12
, cf. Chrysipp.Stoic.2.293, IG22.1343.23, Inscr.Prien. 111.126 (i B.C.), D.S.1.84 ; ἀνδρείαν Onos.4.2
; θάρσος J.AJ18.8.5
; ἰσχύν ib.17.5.6 ; φιλονεικίαν Ael.VH12.64
.

5 like προσφέρεσθαι, eat, Hp.VM3, Ant. Lib.11.1 ; drink water, Arist.GA 767a32.

6 draw breath, Id.Somn.Vig. 456a17.

III[voice] Pass., to be brought in, introduced, ἐσενειχθέντος σιδηρίου Hdt.9.37
.

2 rush in, ἐς τὴν ὕλην Th.3.98
.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > εἰσφέρω
20 ἀνάγω

ἀνάγω fut. ἀνάξω LXX; 2 aor. ἀνήγαγον; 1 aor. pass. ἀνήχθην (Hom.+; ins, pap, LXX, En 28:3; TestSol, TestAbr, Test12Patr, Philo, Joseph., Just.; Mel., Fgm. 9, 6; Ath. 11, 2 ἐπὶ παρρησίαν ἀναγαγεῖν ‘raise [my voice] to a pitch of boldness’).

① to lead or bring from a lower to a higher point, lead, bring up Lk 4:5 (εἰς ὄρος ὑψηλόν v.l.); Mt 17:1 D; εἰς Ἱεροσόλυμα Lk 2:22 (Jos., Bell. 1, 96). ἀνήχθη εἰς τὴν ἔρημον he was led up into the desert, from the Jordan (below sea level) into the highland Mt 4:1, unless it be thought that he was ‘snatched away’; cp. 1 Cor 12:2 v.l. ὡς ἀνήγεσθε (Mel., P. 103, 798 εἰς τὰ ὑψηλὰ τῶν οὐρανῶν). εἰς τὸ ὑπερῷον to the room upstairs Ac 9:39. εἰς τὸν οἶκον into the house proper, since the rooms in the cellar served as the prison 16:34. ἐν ναῷ in the temple GJs 7:1.—ἀ. ἐκ νεκρῶν bring up from the (realm of the) dead, represented as subterranean Ro 10:7; Hb 13:20 (cp. Lucian, Dial. Mort. 23, 6; 1 Km 2:6; 28:11; Tob 13:2; Ps 29:4; Just., D. 32, 3 ἀνάγοντα αὐτὸν [Christ] ἀπὸ τῆς γῆς).—Fig. (with εἴς τι, as Joannes Sard., Comm. in Aphth. p. 4, 10 Rabe [1928]) of love τὸ ὕψος εἰς ὸ̔ ἀνάγει ἡ ἀγάπη 1 Cl 49:4.

② bring up for judicial process, bring before, legal t.t. (X., Hell. 3, 3, 11; Polyb. 40, 4, 2; SIG 799, 24 [38 A.D.] ἀναχθέντα εἰς τ. δῆμον; OGI 483, 185 [Pergamum]; PMagd 33, 8; PTebt 43, 19; TestAbr A 15 p. 95, 9 [Stone p. 38]) τινά τινι (Jos., Ant. 12, 390) Ac 12:4.

③ to bring an offering, offer up, ἀ. θυσίαν (a festive procedure is suggested by the use of this term, cp. Hdt. 2, 60; 6, 111; OGI 764, 47 [c. 127 B.C.] ἀναγαγὼν … ταύρους δύο; 3 Km 3:15; Philo, Agr. 127, Mos. 2, 73 al.) Ac 7:41.

④ as a nautical t.t. (ἀ. τὴν ναῦν put a ship to sea), mid. or pass. ἀνάγεσθαι to begin to go by boat, put out to sea (Hdt., Demosth., also Polyb. 1, 21, 4; 1, 23, 3 al.; pap [Mayser 380]; Jos., Bell. 3, 502): ἀνήχθημεν ἐν πλοίῳ we put to sea in a ship Ac 28:11. ἀ. ἀπὸ τῆς Πάφου (cp. Epict. 3, 21, 12 ἀ. ἀπὸ λιμένος) put out from Paphos Ac 13:13; cp. 16:11; 18:21; 27:21. ἐκεῖθεν (Jos., Ant. 14, 377) 27:4, 12. W. the course given εἰς τὴν Συρίαν 20:3 (cp. BGU 1200, 14 [I B.C.] ἀ. εἰς Ἰταλίαν). ἐπὶ τὴν ῏Ασσον vs. 13. Abs. ἀνήχθησαν they set sail Lk 8:22, cp. Ac 21:1f; 27:2; 28:10; AcPl Ha 7, 13 (Just., D. 142, 2).

⑤ to put back into a former state or condition, restore, bring back fig. (in pap of improvement of the soil) τοὺς ἀσθενοῦντας περὶ τὸ ἀγαθόν restore those who are weak in goodness 2 Cl 17:2.—M-M. TW.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > ἀνάγω

Страницы

См. также в других словарях:

Differences between codices Sinaiticus and Vaticanus — Codex Sinaiticus and Codex Vaticanus, two of great uncial codices, representatives of the Alexandrian text type, are considered excellent manuscript witnesses of the text of the New Testament. Most critical editions of the Greek New Testament… … Wikipedia
οίκος — ο (ΑΜ οἶκος) 1. οικία, σπίτι (α. «έγινε κατ οίκον έρευνα» έγινε στο σπίτι κάποιου έρευνα από αστυνομικές αρχές β. «ἐγερθεὶς ἆρόν σου τὴν κλίνην καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου», ΚΔ) 2. γένος, γενιά, οικογένεια (α. «ο οίκος τών Κομνηνών» β.… … Dictionary of Greek
Ефремов кодекс — Ефремов кодекс. Фрагмент Мф 20:16 23. Национальная библиотека Франции, Париж. Ефремов кодекс (лат. Codex Ephraemi Rescriptus) … Википедия
Codex Nanianus — New Testament manuscripts papyri • uncials • minuscules • lectionaries Uncial 030 Mark 5:18 (Tregelles facsimile edition) … Wikipedia
ανάθεμα — το (Α ἀνάθεμα) 1. οτιδήποτε είναι αποχωρισμένο από το καλό και εγκαταλελειμμένο στο κακό, αφορισμένο, καταραμένο πρόσωπο ή πράγμα (στά Νεοελληνικά συνήθως σε συνεκφορά με την αναφορική αντωνυμία που) «π ανάθεμα να γίνει» (κατάρα για πρόσωπα ή… … Dictionary of Greek
Codex Sinaiticus — New Testament manuscripts papyri • uncials • minuscules • lectionaries Uncial 01 Book of Esther … Wikipedia
Codex Koridethi — New Testament manuscripts papyri • uncials • minuscules • lectionaries Uncial 038 … Wikipedia
Codex Basilensis A. N. III. 12 — New Testament manuscripts papyri • uncials • minuscules • lectionaries Uncial 07 Mark 1:5 6 (facsimile edition) … Wikipedia
Синайский кодекс — Библейские рукописи: Папирусы • Унциалы • Минускулы • Лекционарии Унциал 01 … Википедия
Codex Climaci Rescriptus — New Testament manuscripts papyri • uncials • minuscules • lectionaries Uncial 0250 Name Codex Climaci Rescriptus Text Gospels and Old Testament Date 6th 8th century … Wikipedia
Codex Ephraemi Rescriptus — New Testament manuscripts papyri • uncials • minuscules • lectionaries Uncial 04 Codex Ephraemi Rescriptus, at the Bibliothè … Wikipedia

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с греческого на все языки

εἰς τὸν οἶκον

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с греческого на все языки

εἰς τὸν οἶκον

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: